Veel aanstaande moeders zijn bang voor de pijn die gepaard gaat met de verschillende fasen van de bevalling. Maar deze pijn is verschillend voor elke vrouw en zelfs voor elke geboorte. Sommige vrouwen voelen bijna geen pijn, terwijl het voor anderen ondraaglijk is…
Tegenwoordig stelt epidurale verdoving vrouwen in staat hun kind zonder veel pijn ter wereld te brengen. Zo kunnen zij de geboorte serener beleven. Sommige aanstaande moeders willen de bevalling echter zo natuurlijk mogelijk beleven en kiezen voor andere manieren van pijnbestrijding. Soms wordt de toediening van een ruggenprik om medische redenen afgeraden en moet de moeder haar toevlucht nemen tot een andere methode.
Er bestaan verschillende ontspannings- en pijnbestrijdingstechnieken zoals sofrologie, haptonomie, hypnose… De keuze hangt af van jouw voorkeur en soms na de ontmoeting met een professional met wie je een affiniteit hebt.
Het kiezen van een pijnbestrijdingsmethode
Hier vind je een overzicht van de technieken om pijn tijdens de bevalling te verlichten of te stoppen. Vraag in de materniteit waar je gaat bevallen naar de aanwezige mogelijkheden.
Afhankelijk van de voorbereiding op de bevalling, moet je tijdig beginnen (rond de 5de maand van de zwangerschap) om de methode te leren toepassen. Verschillende zorgverleners helpen bij de voorbereiding: vroedvrouwen, fysiotherapeuten, sofrologisten, enz. Sommige materniteiten organiseren voorlichtingsbijeenkomsten om je individueel of in groep voor te bereiden. Vraag de materniteit om informatie over de beschikbare mogelijkheden.
Epidurale verdoving
Epidurale verdoving wordt veel gebruikt om de pijn tijdens de bevalling te verlichten. Hierbij wordt een plaatselijk verdovingsmiddel in de onderrug tussen twee lendenwervels ingespoten. De epidurale behandeling gebeurt op jouw verzoek door de anesthesist: ofwel gepland, ofwel tijdens de bevalling, wanneer je van plan was om op natuurlijke wijze te bevallen. Dit verdovingsmiddel wordt toegediend via een injectie en kan vervolgens continu worden toegediend via een epidurale katheter met een pomp die jij kan bedienen. De ruggenprik heeft als effect dat de pijn snel afneemt. Soms wordt een ruggenprik om medische redenen afgeraden: koorts hoger dan 38°, huid- of algemene infectie.
De ruggenprik kan zeldzame bijwerkingen hebben, zoals jeuk, rillingen, slaperigheid en heel soms migraine en zenuwbeschadiging. De ziekenhuizen verstrekken meestal informatie, die jij en je partner ruim voor de bevalling kunnen raadplegen.
Alternatieven voor epidurale verdoving
Sofrologie
De sofrologie ontstond in de jaren zestig uit het onderzoek van neuropsychiater Alfonso Caceydo naar veranderingen in het menselijk bewustzijn.
Sofrologiesessies zijn voor iedereen toegankelijk zonder specifieke voorbereiding. De Sofrologie zegt fysiologische en psychologische ondersteuning te bieden, rekening houdend met jou als aanstaande moeder, jouw partner en de ongeboren baby. Deze techniek wil de autonomie van jullie als koppel bevorderen en moedigt een natuurlijke bevalling aan, in een discrete medische omgeving. Tijdens de sessies vervolledigen specifieke lichamelijke oefeningen, bekkenkantelingen, oefeningen om de ademhaling en de bloedsomloop te stimuleren, dialoog met de baby en persoefeningen de voorbereiding op de geboorte. Een minimum van 10 sessies wordt aanbevolen, met 1 sessie per week of om de 15 dagen, afhankelijk van het verloop van de zwangerschap.
Vraag jouw materniteit of externe therapeuten (zoals sofrologen) worden aanvaard en of er sofrologen aan de materniteit verbonden zijn.
Haptonomie
Haptonomie wil toekomstige ouders tijdens de zwangerschap helpen om het ouderschap en de fundamentele relaties tussen de baby, de moeder en de vader op te bouwen. De haptonoom begeleidt jou en je partner bij het verwelkomen van de baby en de omwenteling die dit in jullie leven betekent. Je leert houdingen voor de geboorte en ‘extensies’ aan; hoe je uit te strekken voorbij je eigen lichaam om je te verbinden met de therapeut, de partner en om kracht en steun te putten. Je zal de pijn beter kunnen beheersen.
Haptonomie kan ook worden toegepast tijdens een bevalling met epidurale verdoving of tijdens een keizersnede, om het geruststellende contact tussen moeder en kind te behouden. Tijdens de geboorte wordt de baby geleid door de moeder en door de handsignalen van de partner. Gemiddeld zijn er 10 sessies (45 minuten) tijdens de zwangerschap, vanaf het moment dat je de bewegingen van de baby voelt.
Vraag jouw materniteit of externe therapeuten (zoals haptonomen) worden aanvaard en of er haptonomen aan de materniteit verbonden zijn.
Zelfhypnose of hypnobirthing
Zelfhypnose of hypnobirthing helpt jou om je te leren ontspannen, je te concentreren op je fysieke en emotionele beleving. Hypnobirthing wordt vaak voorgesteld aan moeders die een kalme en natuurlijke bevalling willen meemaken, zonder epidurale verdoving. Deze techniek biedt ook de sleutel tot het beheersen van stress en pijn tijdens de bevalling. Het gaat om het mobiliseren van de middelen die je in je hebt om je te bevrijden van de stress en de angst die soms tijdens de zwangerschap aanwezig zijn. Hypnobirthing is gebaseerd op 4 assen: ademhaling, ontspanning, visualisatie en verdieping.
In sommige materniteiten zijn het psychologen, vroedvrouwen, verpleegkundigen of anesthesisten die dit soort voorbereiding en begeleiding op de bevalling aanbieden. De techniek vereist een engagement van het koppel en een vervolg van de sessies thuis om de ontspanning onder de knie te krijgen.
De voorbereidingen kunnen voorlichtingsbijeenkomsten over de fysiologie van zwangerschap en geboorte omvatten, om de geboorte beter te begrijpen en vervolgens aan te pakken. Jouw partner wordt uitgenodigd om deel te nemen aan de trainingssessies en een actieve rol te spelen bij de geboorte. Ook hypnose kan worden aangeboden na de geboorte, tijdens de periode na de bevalling, die ook veel onrust met zich meebrengt voor jou en het hele gezin.
Net als bij andere technieken moet je bij de materniteit nagaan of poliklinische artsen worden aanvaard.
Raadpleeg de lijst van materniteiten in Brussel