Als je minderjarig (jonger dan 18 jaar) en zwanger bent, ben je niet per se ontvoogd, en dus afhankelijk van je ouders of wettelijke voogden totdat je meerderjarig wordt. Zij hebben de ouderlijke macht en beheren jouw bezittingen. Je bent echter vrij om te beslissen of je jouw kind al dan niet wilt houden; het is jouw beslissing en alleen de jouwe! De medische beroepen zijn gebonden aan het beroepsgeheim, bijvoorbeeld in het geval van abortus. De arts beoordeelt jouw onderscheidingsvermogen om in te stemmen met een vrijwillige zwangerschapsonderbreking, wat over het algemeen het geval is na de leeftijd van 14 jaar. 

Emancipatie 

Met wettelijke middelen 

Ontvoogding is een rechtshandeling waardoor je alle handelingen als burger kan stellen waarvoor in principe de meerderjarigheid vereist is. Als minderjarige kan je dus zelf je bezittingen beheren, maar wel onder toezicht van een persoon die ‘curator’ wordt genoemd (een vertrouwenspersoon die samen met jou het beheer van je bezittingen controleert, dit kan een van je ouders of een advocaat zijn). 

Het verzoek om wettelijke ontvoogding wordt door de familierechtbank slechts in uitzonderlijke omstandigheden ingewilligd. De rechter zal dit toestaan wanneer je als minderjarige al handelt alsof je meerderjarig bent en jouw rechtspositie moet worden aangepast aan jouw feitelijke situatie (je bent bijvoorbeeld zwanger, je wilt werken, enz.). De rechter zal deze beslissing nemen als hij of zij ervan overtuigd is dat dit in jouw belang is. 

Het verzoek tot emancipatie moet worden ingediend door een van je ouders, je voogd of de officier van justitie, die handelt op jouw verzoek of op verzoek van iemand anders (als je ouders niet naar de familierechtbank willen gaan om het verzoek in te dienen). 

Door het huwelijk

Emancipatie kan ook worden verkregen door te trouwen, maar dat kan in België pas vanaf de leeftijd van 18 jaar. Als er ernstige redenen zijn, kan de familierechtbank jou de toestemming geven om te trouwen, zelfs als je nog minderjarig bent. Het verzoek moet worden ingediend door een van jouw ouders, door een voogd of door jezelf (art. 145 van het Burgerlijk Wetboek). 

Schoolplicht 

Ook als je zwanger bent, ben je verplicht om je schoolopleiding voort te zetten, tenzij medische complicaties worden gewettigd met een medisch attest. Je school kan je niet van school sturen omdat je zwanger bent, als je de lessen normaal volgt. Na de geboorte worden de afwezigheden gewettigd door een medisch attest. 

Om te voorkomen dat je achteropraakt met je schoolvakken, kan je hulp vragen aan andere leerlingen in je klas (nota’s) en contact opnemen met het CLB-centrum of de directie van je school om iets te regelen dat je kan helpen om te slagen in je schooljaar. 

Diverse financiële steunmaatregelen 

Kinderbijslag 

Voorwaarden om recht te hebben op kinderbijslag: 

• de vader van jouw toekomstige kind werkt of ontvangt een bijstandsuitkering; hij moet een aanvraag indienen 
• je woont bij je ouders; de oudste van de twee kan de bijslag aanvragen. 
• je woont niet meer bij je ouders; je kunt zelf de bijslag aanvragen.  

Zodra het kind geboren is, ontvang je een geboortetoelage en kinderbijslag voor jouw kind. Dit komt bovenop de kinderbijslag die je voor jezelf ontvangt. 

Ziekenfonds 

Om het recht op gezondheidszorg voor jezelf en je kind te kunnen genieten, moet je beschouwd worden als ‘ten laste van je ouders’. Je mag elders wonen dan bij je ouders, en je geniet dezelfde voordelen, op voorwaarde dat je geen werk hebt en de periode van beroepsinschakeling (12 maanden) voor een werkloosheidsuitkering niet hebt voltooid. In dat geval moet je jouw adreswijziging aan het ziekenfonds meedelen. 

Alimentatie 

Je ouders zijn verplicht je onderdak te verschaffen tot je ten minste 18 jaar oud bent. Na die leeftijd geldt hetzelfde indien je onderwijs volgt of indien je nog niet in je eigen onderhoud kan voorzien. Als het niet meer mogelijk is om bij je ouders te wonen en je elders woont, moeten je ouders je alleen een alimentatie betalen wanneer de vader zijn kind niet heeft erkend of geen bron van inkomsten heeft. 

Leefloon en sociale bijstand 

Bij aanhoudende financiële moeilijkheden kan je onder bepaalde voorwaarden een aanvraag voor een leefloon indienen bij het OCMW van jouw gemeente. In principe wordt dit recht pas verleend als je meerderjarig bent (18 jaar), maar er zijn uitzonderingen voor jonge vrouwen die zwanger zijn of een of meer kinderen ten laste hebben. 

Een aanvraag voor sociale bijstand kan ook worden ingediend bij het OCMW van jouw gemeente wanneer het leefloon is geweigerd. Deze bijstand moet jou helpen met huisvesting, onderwijs, medische zorg, enz. De toekenning van deze steun hangt af van de beslissing van het OCMW.