Kinderen krijgen roept veel vragen op, zeker wanneer één of beide ouders een beperking hebben. Welke stappen moet je ondernemen in geval van een erfelijke beperking? Hoe bereid je je voor op de komst van het kind, als een van de ouders niet volledig zelfredzaam is?
Erfelijke beperking
Als de oorsprong van een beperking genetisch is, zal zij waarschijnlijk van de ouder op het kind worden overgedragen. Dan kan het kind zonder beperking, als drager van het gen, of met de beperking geboren worden. Voor sommige ouders stelt dit geen probleem en dat is prima. Ouders, van wie er één drager is van een beperking, zullen de situatie aanvaarden en proberen hun kind met een beperking zonder vooroordelen op te voeden.
Soms is de beperking van de betrokken ouder ernstiger en kan die tal van complicaties veroorzaken. Dit kan een probleem zijn voor de toekomstige ouder zelf en/of voor de opvoeding van het kind. Dat geldt ook voor een ouder zonder beperking, maar met meerdere familieleden met een beperking.
In dergelijke gevallen kunnen de toekomstige ouders gaan twijfelen, zich afvragen hoe zij een gezin kunnen stichten zonder het ‘risico’ van het krijgen van een kind met een beperking. Er bestaan verschillende oplossingen voor dit probleem.
Prenatale diagnose
In het geval van een natuurlijke zwangerschap spreekt men van een prenatale diagnose. Zodra de foetus gevormd is, wordt zijn genetische samenstelling onderzocht om na te gaan of hij al dan niet drager is van de genetische mutaties, gelinkt zijn de beperking. Wanneer de resultaten aan de ouders worden meegedeeld, kunnen zij ervoor kiezen de zwangerschap af te breken indien het kind drager blijkt te zijn. Daarvoor moeten de genen die de beperking veroorzaken echter duidelijk zijn geïdentificeerd, wat helaas niet altijd het geval is.
Pre-implantatiediagnostiek
Wanneer de ouders kiezen voor in vitro bevruchting, wordt de diagnose van mogelijke afwijkingen in het laboratorium pre-implantatiediagnose genoemd. De artsen verzamelen eicellen van de toekomstige moeder en spermacellen van de toekomstige vader. Eenmaal samengevoegd zullen deze cellen een piepklein embryo vormen, dat wordt geanalyseerd. Als het geen drager is van de beperking, wordt het embryo in de baarmoeder van de vrouw geïmplanteerd. Het kind zal dan 100% beperkingvrij zijn.
Gametendonatie
Bij deze techniek maakt men gebruik van donoreicellen of donorsperma ter vervanging van de cellen van de ouder met de beperking.
Adoptie
Ten slotte kan het paar of de persoon ook overwegen om een kind te adopteren.
De zorg voor een kind met een beperking
De komst van een pasgeboren baby is een grote uitdaging voor elke ouder. Het belangrijkste is dat je goed voorbereid bent en weet waar je indien nodig hulp kunt vinden. Ook als ouder met een beperking. Je moet aangepast materiaal vinden, goed geïnformeerd zijn en nadenken over de mogelijke problemen.
Motorische beperking
Voor mensen met een lichamelijke beperking bestaan er uiteenlopende oplossingen. Ofwel leerde je te leven met je beperking en acht je jezelf in staat om zonder aanpassingen met een kind om te gaan, ofwel heb je nood aan hulp of de herinrichting van je woning voor de komst van de baby. In dat geval kan je de hulp inroepen van een gezinshulp of een ergotherapeut, kunnen een kinderbedje en een luiertafel op aangepaste hoogte worden geïnstalleerd, gemakkelijk aan te trekken babykleertjes worden gevonden, enz.
Zintuiglijke beperking
Voor slechthorende ouders zijn er babyfoons die trillen of licht uitstralen wanneer de baby huilt. Babyfoons met een camera kunnen ook helpen. Voor mensen met een visuele beperking zal het nodig zijn het huis zo aan te passen, dat hij/zij gemakkelijk en snel het nodige kan vinden. Je kan een beroep doen op de Braille Liga voor hulp en voorafgaand advies.
Elke situatie is anders
Al deze informatie zijn natuurlijk slechts voorbeelden, er bestaan vele andere soorten beperkingen en elke situatie is uniek. Voor alle ouders is het van cruciaal belang dat zij zich gesteund voelen. Aarzel dus nooit om hulp te zoeken bij professionals, partners, familie en vrienden!