Taalontwikkeling is essentieel voor een kind om goed te communiceren en te gedijen. De taalverwerving begint zeer vroeg, zodra het gehoor tijdens de zwangerschap wordt gevormd. Je kind begrijpt misschien niet alles wat je zegt, maar hij/zij hoort wel de intonaties, de variaties en emoties in je stem. Daarom is het essentieel om vanaf de geboorte met hem te praten!
Praten en communiceren met je kind
Communiceren met je kind is belangrijk voor zijn psycho-affectieve ontwikkeling (gevoelsleven). Alle gelegenheden zijn goed: geef commentaar op wat hij doet, vertel wat jij doet, wat je hem laat zien, laat hem de tijd om zich op zijn eigen manier uit te drukken. Gebruik eenvoudige woorden en pas de manier waarop je spreekt aan, zodat hij de verschillende klanken van de taal leert kennen. Geleidelijk aan, en zelfs zonder het te beseffen, zal je je taal aanpassen aan de ontwikkeling en de vooruitgang van je kind.
Televisie, schermen… helpen niet om taal te ontwikkelen
Kinderen voelen zich van nature aangetrokken tot schermen: televisie, smartphone, tablet… Bewegende beelden en geluiden. Maar het kind oefent zijn spreken niet, het kijkt alleen passief toe. Lees ons artikel “Baby’s, peuters en schermen” om meer te weten te komen.
Verschil tussen spraak en taal
Spraak is een opeenvolging van klanken die woorden vormen. Taal is de structuur van deze woorden in de juiste volgorde, om een samenhangende zin te vormen. Dit is belangrijk om de taalproblemen van een kind te bepalen.
Op welke leeftijd moet het kind taal verworven hebben?
Niet alle kinderen hebben hetzelfde tempo van taalverwerving, sommige spreken heel vroeg en anderen hebben tijd nodig.
- Tot de leeftijd van één jaar brabbelt een kind, met verschillende intonaties, schudt het zijn hoofd om nee te zeggen en spreekt het een paar woorden om vertrouwde voorwerpen of mensen te benoemen. Het gebruikt eenvoudige woorden, zoals ‘miauw’ voor de kat.
- Tussen 18 maanden en twee jaar heeft het kind een woordenschat van 50 tot 300 woorden, antwoordt het ‘neen’, produceert het korte vereenvoudigde zinnen, kan het hallo, dag en dank u en het zijn of haar voornaam zeggen.
- Tussen twee en drie jaar worden de zinnen steeds beter gevormd, gebruikt het veel meer woorden, praat het al spelend en stelt het veel vragen. De woorden zijn beter te verstaan, ook al zijn de klanken soms nog vervormd.
In principe is het grootste deel van de taal verworven tegen de leeftijd van 4 jaar.
Wat zijn de tekenen van taalachterstand?
Merkt je dat jouw kind niet zo goed spreekt als andere kinderen van zijn/haar leeftijd? Blijft de achterstand beperkt of is er een ernstiger probleem?
Aan de hand van de hierboven vermelde referentiepunten kan je nagaan of er sprake is van een achterstand in de taalverwerving.
Raadpleeg een professional
Je kind kan een gehoorprobleem hebben. Een bezoek aan een oor-, neus- en keelspecialist kan helpen.
De logopedist is gespecialiseerd in taalstoornissen. Hij/zij observeert je kind en beoordeelt zijn begrip- en spraakvermogen:
- Het kind is tussen een jaar en 18 maanden oud: communiceert het goed, op zijn eigen manier, let het op jouw blik… Laat het dingen zien, maak kleine gebaren…
- Na de leeftijd van een jaar tot 18 maanden: spreekt het woorden uit?
- Op de kleuterschool: vormt het korte zinnen, zelfs hele simpele zoals ‘papa gaan’?
Eventueel kan je kind worden doorverwezen naar een psychomotorisch therapeut, een psycholoog, enz.
Enkele tips om de taalverwerving te bevorderen
- Vervormt je kind woorden, laat het ze dan niet herhalen, maar spreek ze juist uit en laat ze herhalen.
- Zijn de zinnen fout opgebouwd, herhaal ze dan op de juiste manier.
- Gebruik geen babytaal, hij begrijpt heel goed wat je zegt in normale woorden.
- Praat met je kind, leg uit wat je aan het doen bent, wijs voorwerpen, mensen, dieren aan.
- Maak momenten vrij om met je kind te praten en plezier te maken.
- Beperk de schermtijd voor je kind (televisie, tablet, smartphone, enz.).