Een interview met Tineke, 33, woont in Laken, moeder van Hannes, 1 jaar en 2 maanden.

Tineke, toen ik je vroeg voor een interview zei je meteen dat je wou praten over je “lange” zwangerschapsverlof en het belang voor jou om bij Hannes te blijven tijdens zijn eerste levensmaanden.

Het is een actuele kwestie. In Vlaamse kinderdagverblijven mogen kindbegeleidsters nu verantwoordelijk zijn voor 9 kinderen. Vroeger waren het er 8 en dat was al te veel, laat staan 9!

Ik zag onlangs een interview met Binu Singh, een kinderpsychiater, die sprak over het belang van de eerste 1000 dagen van een kind. Het is heel belangrijk om in deze tijd een goede band met uw kind op te bouwen. Sommige mensen zeggen je “Je knuffelt je baby te veel, je verwent hem te veel, hij zal moeilijk doen…” maar het is net het tegenovergestelde! Er bestaat niet zoiets als te veel genegenheid of te veel knuffels. Deze ideeën zijn nog springlevend in onze samenleving. Helaas lijkt onze samenleving niet klaar te zijn om de beste oplossingen te bieden die het mogelijk maakt voor onze kinderen om zich ten volle te ontwikkelen.

In Frankrijk bijvoorbeeld mogen kindbegeleidsters voor maximaal vier kinderen zorgen. De persoon die voor je kind zorgt is steeds dezelfde en 4 is haalbaar. De kinderen ontmoeten soms ook de echtgenoot van de nanny of haar oudere kinderen. Dit zorgt voor een vriendelijke, familiale sfeer. Het is als een grootmoeder die voor haar kleinkinderen zorgt.

Ik ben gehecht aan het begrip “stam”. Er is een spreekwoord dat zegt “It takes a village to raise a child”. En dat is ook zo. Ik vind het een prettig idee dat mijn kind wordt omringd door een kleine groep mensen, mensen die dicht bij mij staan en die hem of haar kunnen helpen op te groeien.

In onze maatschappij zijn de keuzes als ouder helaas beperkt. Gelukkig voor ons was er een plaatsje vrij in een gemeentelijke crèche in Laken. Daar is elke kindbegeleidster verantwoordelijk voor vijf kinderen, drie kindbegeleidsters voor vijftien kinderen. Bovendien is er een referentiepersoon die voor Hannes zal zorgen tijdens zijn hele verblijf in de crèche, en daar ben ik heel blij om. In deze crèche zijn de mensen ontspannen en glimlachen ze, en dat vind ik belangrijk. Ik denk dat het met negen kinderen per kindbegeleidster niet mogelijk zou zijn om ontspannen te zijn.

Een andere reden is dat er ook moeders zijn die zich schuldig voelen omdat zij niet langer dan drie maanden bij hun kind zijn gebleven. Als je je kind op de crèche laat, mis je alle ‘eerste keren’. Iemand anders dan jij zal hem leren eten, hem zien ontwikkelen, zien lopen, enz. Ik wilde al deze momenten met Hannes delen.

Hoe dacht je hierover voordat Hannes geboren werd?

Alles wat ik je net verteld heb, daar heb ik niet eens aan gedacht. Je hebt geen idee wat belangrijk is of niet tot je je eerste kind hebt. Je weet niet echt wat je te wachten staat. Je bezoekt crèches nog voor dat je je baby nog niet hebt ontdekt.

Mijn partner en ik kozen voor de gemeentelijke crèche in Laken omdat die dicht bij ons huis was, omdat er een ecologisch project was ontwikkeld en dat was belangrijk voor ons, en ook omdat er 1 kindbegeleidster was voor vijf kinderen. Maar als ik de ervaring had gehad die ik nu heb, zou ik zoveel meer vragen hebben gesteld! Wat doe je als het kind een “crisis” heeft? Geef je de kinderen knuffels? Hoeveel tijd hebben ze om vrij te spelen? Hoeveel tijd kunnen ze slapen, waar, wanneer, hoe?

Wat dacht je van zwangerschapsverlof voordat Hannes eraan kwam?

Ik herinner me van een vriendin die me eens vertelde dat ze zeven maanden bij haar baby bleef. Ik vond dat vreemd… Wat doe je zeven maanden lang met je kind? Maar dat veranderde met de komst van Hannes.

Oorspronkelijk wilde ik vijf maanden thuisblijven met hem. Ik wilde in september weer beginnen met werken, zodat ik mijn projecten op het werk kon voortzetten. Ik had net mijn droomjob gevonden en ik werd verscheurd tussen de wens om bij mijn kind te blijven en de wens om mijn plannen met mijn werkgever door te zetten. Op een dag sprak ik met een collega die moeder was, en wat zij mij vertelde maakte indruk op mij. “Weet je, je kind zal maar één keer klein zijn. Er zullen altijd projecten aan het werk zijn…” Het zette me aan het denken.

Je vertelde me voor het interview dat de komst van Hannes alles veranderde en je manier van denken over zwangerschapsverlof volledig veranderde. Was er iets specifieks dat je van gedachten deed veranderen?

Hannes was zo klein… Ik kan me niet eens voorstellen dat ik zonder hem ben, of dat iemand anders meer tijd met hem doorbrengt dan ikzelf. Bijvoorbeeld, toen hij zes maanden oud was, begonnen we over te schakelen op vast voedsel. Ik wilde dat zelf ervaren. Ik wilde het zelf doen.

Uiteindelijk ben ik acht maanden bij Hannes gebleven. En als ik een tweede kind krijg, ben ik van plan om nog langer bij hem te blijven!

Welke voordelen had het voor jou om bij Hannes te blijven in plaats van meteen na je zwangerschapsverlof weer aan het werk te gaan?

Het belangrijkste voor mij is dat ik, door tijd met mijn kind door te brengen, een uitstekende band met hem heb opgebouwd.

Als je dan thuis blijft, kun je het ritme van je baby volgen. Je kunt rustig koken, ‘s avonds met hem spelen, rusten. Je bent meer ontspannen.

Aan de andere kant, op de crèche, worden kinderen de hele tijd ziek. Wij denken vaak dat dit goed is voor hun immuniteit, maar ik heb onlangs geleerd dat je pas immuniteit opbouwt vanaf de leeftijd van één jaar. Het heeft dus geen zin om ze regelmatig ziek te laten worden als ze nog maar een paar maanden oud zijn. Minder ziekte betekent ook minder stress, minder vermoeidheid en vooral minder “verloren” dagen door thuis te blijven bij uw kind. Als uw kind fit is, kunt u met hem/haar gaan wandelen, enz. En dan zijn er nog zoveel ouders die verlof moeten nemen om bij hun ziek kind te blijven omdat hij/zij niet naar de crèche kan… Zij verliezen verlofdagen die gebruikt hadden kunnen worden voor leuke activiteiten met hun kind.

Ik vind het belangrijk om zo lang mogelijk borstvoeding te geven. Thuisblijven was veel makkelijker, want kolven op het werk is stressvol. Als je niet kolft, daalt je melkproductie. Net daarom moet je ook blijven kolven op je werk, en dat is niet leuk.

Hoe werd je door anderen beoordeeld? Wat waren de kleine zinnen die je kwetsten of raakten?

Nog voor de geboorte van Hannes kreeg ik kritiek van een perinatale fysiotherapeut omdat ik door een vroedvrouw werd behandeld. Ze was het er niet mee eens, ze wilde dat ik naar een gynaecoloog ging.

Toen Hannes er eenmaal was, zei een andere perinatale fysio tegen mij: “Je moet kunnen afstand nemen” omdat ik Hannes te graag vasthield. Het slaat nergens op!

In het algemeen slaagde ik erin om afstand te nemen van de mening van anderen… Ik voelde me beoordeeld voor mijn lange zwangerschapsverlof. Maar ik heb er zo van genoten!

Heb je ook positieve commentaren gekregen?

Tijdens mijn ‘lange’ zwangerschapsverlof voelde ik me altijd een beetje abnormaal. Maar toen ik mijn Oostenrijkse collega’s over mijn zwangerschapsverlof vertelde, vonden ze acht maanden te kort! Het is allemaal een kwestie van hoe je de zaken ziet…

Hoe ging je om met het inkomensverlies door thuis te blijven bij Hannes in plaats van opnieuw te werken?

Zonder mijn partner, zou ik deze kans niet hebben gehad. Helaas moet deze overweging voor alleenstaande moeders met een klein budget zeer ingewikkeld zijn. Ik vraag me af hoe ze het toch doen…

Eerst had ik mijn zwangerschapsverlof voor drie maanden. Ik bedoel… Ik verloor nog 11 dagen omdat Hannes later aankwam dan verwacht. Een ander nadeel dat aan de orde gesteld kan worden over zwangerschapsverlof… Dit verlof werd gefinancierd door de mutualiteit.

Toen ging ik op borstvoedingsverlof voor twee maanden. Dat was onbetaald. Ik heb niets gekregen.

Toen nam ik ouderschapsverlof voor drie maanden. Ik kreeg een financiële vergoeding van de RVA, maar die was niet gelijk aan een salaris. Het was niet veel.

Hoe was je terugkeer op het werk? Wat waren de moeilijkheden, maar ook de positieve punten?

Het is positief dat ik op de crèche een echte overgang met Hannes heb kunnen maken. Daar hadden we twee weken van aanpassing. In het begin kon ik hem begeleiden, hem dan een paar uur alleen afzetten, en pas na deze eerste stappen ging hij een hele dag naar de crèche. Het was een vlot proces. In Vlaamse crèches heb je maar één middag om uw kind te laten wennen aan de crèche. Dat is niet voldoende!

En op mijn werk vertoont mijn baas begrip, we kunnen telewerken, de uren zijn flexibel en ik kon tijdskrediet opnemen. Het tijdskrediet wordt ook gefinancierd door de RVA. Nu werk ik 4/5^de. Hierdoor kan ik mijn gezinsleven en mijn beroepsleven beter combineren.

Het nadeel was dat ik mijn melk op het werk moest afkolven en dat vond ik niet leuk. En het was ingewikkeld om weer aan het werk te gaan na 8 maanden afwezigheid.

En hoe zit het met vaderschapsverlof? Heeft je partner ervan kunnen genieten? Zo ja, voor hoe lang en wat vond je ervan?

Hij had 15 dagen verlof, maar ik had liever gehad dat hij minstens 6 weken bij mij en Hannes was gebleven. Al was het maar voor de tijd dat mijn lichaam aan het genezen was… Een baby krijgen is niet zonder gevolgen. Je lichaam heeft tijd nodig om te herstellen. Als je bijvoorbeeld een keizersnede hebt gehad, kan je lange tijd niet zwaar tillen. Als je alleen thuis bent en je wilt speelgoed pakken of je kind vasthouden, wat doe je dan?

In Duitsland kunnen ouders een jaar verlof delen. Dat is veel beter. Gelukkig heeft Julien ook de mogelijkheid om een tijdskrediet te nemen. Hij heeft er nog geen gebruik van gemaakt, maar hij weet tenminste dat het mogelijk is.

Wat zijn de waarden waar je achter sta, met betrekking tot al hetgeen waar we net over gepraat hebben?

Vandaag hebben we niet echt de mogelijkheid om thuis te blijven bij onze kinderen. Hoe dan ook, het is niet voor iedereen een optie. Financieel is het ingewikkeld, maar ook psychologisch. Het wordt niet gewaardeerd door onze samenleving. Als je deze keuze maakt, krijg je nog steeds veel kritiek. En er zijn niet veel alternatieven op de crèche of het thuisblijven.

Ik heb niets aan te merken op ouders die snel het werk hervatten. Niet iedereen wil zich de hele dag bezighouden met vieze luiers, met huilen en met potjes maken, maar ik zou willen dat iedereen de keuze had. Onlangs las ik dat Conner Rousseau, een politicus, zei dat alle kinderen vanaf 6 maanden naar de crèche zouden moeten gaan! Hij baseert dit op wat in Denemarken wordt gedaan, maar de context is in België heel anders! In Denemarken blijven kinderen langer bij hun ouders. Kinderopvang is echter verplicht vanaf de leeftijd van één jaar voor kinderen die in bepaalde achterstandswijken wonen. En best verliezen we de context van de Vlaamse kinderdagverblijven niet uit het oog waar kinderbegeleidster verantwoordelijk zijn voor 9 kinderen… Ik vind dat dit voorstel voor veel ouders geen zin heeft en niet bepaald bevorderlijk is voor het welzijn van baby’s. Ik zou graag de wetenschappelijke basis zien waarop hij zo’n voorstel doet. Luisterend naar Binu Singh, lijkt het erop dat juist het tegenovergestelde de voorkeur verdient. Ik ben blij dat ik in Brussel woon waar de crèches anders georganiseerd zijn.

Tegenwoordig zijn er meer en meer problemen onder tieners. Het aantal zelfmoorden stijgt. Maar het is in de vroege kinderjaren dat we deze dingen kunnen voorkomen. Als je erin slaagt een goede band met uw kind te scheppen, kan dit welzijn zich heel het leven voortzetten. Dit is ook een belangrijke boodschap om over te brengen.

Tenslotte is er een probleem met het tijdskrediet. Dit krediet wordt slechts onder bepaalde voorwaarden verleend. Je kan een krediet krijgen voor de verzorging van uw kind jonger dan 8 jaar, voor palliatieve zorg, voor de verzorging van een ernstig ziek familielid, enz. Het is een heel leuk initiatief, maar in de praktijk kan slechts 5% van de werknemers in een bedrijf er tegelijk beroep op doen. Dus soms heb je er geen recht op, wat oneerlijk is.

 

THE TINY +

Aangezien Born in Brussels een puur Brussels project is, zou ik graag het volgende willen weten… Wonen in de stad heeft zijn voor- en nadelen, zeker als het een grootstad als Brussel is! Wat maakt het leven in Brussel voor jou als moeder gemakkelijker en wat zijn de nadelen van het stadsleven?

Het goede is dat er in Brussel heel wat leuke initiatieven zijn voor kinderen en ouders: babytheek, café puree, de Facebook-pagina bxlbabies, Baboes, enz. Er is ook een groter aanbod aan crèches. Een plaats vinden kan inderdaad moeilijk zijn, maar er zijn er voldoende. In een kleinere stad is het aanbod beperkter en vind je niet perse wat je zoekt. In Brussel is alles dichtbij. Als ik iets nodig heb voor Hannes, vind ik op wandelafstand wat ik nodig heb. Zelfs op zondag.

Anderzijds, ik fiets veel en ik vind het heerlijk. Maar als ik Hannes meeneem, ben ik bang.

Heb je één of twee goede tips voor andere Brusselse ouders die dit lezen?

De “babytheek” is erg praktisch, je kunt alles tweedehands vinden. Voor Hannes heb ik alles gekocht op de website “2ememain.be” en ik heb ook veel spullen gekregen van andere ouders.

Wat zijn de twee of drie boeken/podcasts/shows die je als moeder hebben begeleid?

Ik heb online opleidingen gevolgd van Anja Caers over hechting en hoe je met je kind kunt spelen. Ze is osteopaat en slaapcoach.

Het KiiND Magazine, “Hét tijdschrift over natuurlijk ouderschap”, is ook een goede lectuur.

En ik vind de methode van Stefan Kleintjes over hoe je je kind moet voeden en vast voedsel moet leren eten erg goed. Hij is de auteur van verschillende boeken over borstvoeding, enz.

Tenslotte vroeg je me om je te ontmoeten bij Lloyd Coffee Eatery in Sint-Gillis. Wat vind je van deze plek nu je hem getest hebt? Hannes heeft hier goed gespeeld ! Wist je dat het in onze “goede tips” op de website van Born in Brussels staat?

Ik had er via een vriend over gehoord en wilde het eens uitproberen. Het is echt leuk hier! De kinderhoek is goed doordacht. Er is veel speelgoed, het is licht en gezellig. Het is inderdaad een goed plan voor ouders en kinderen

Bedankt Tineke!

 

 

Interview door Rebecca Lévêque