De perinatale periode omvat de negen maanden zwangerschap tot de tweede verjaardag van het kind. Deze periode kan gepaard gaan met verschillende toestanden en emoties: vreugde, ontplooiing, maar ook verdriet, vermoeidheid, angst, twijfels over de capaciteit om voor zichzelf en het kind te zorgen, enz. Een zwangerschap kan een impact hebben op de geestelijke gezondheid van de ouders, het persoonlijk evenwicht en het evenwicht van de relatie. Dat kan ook gevolgen hebben voor andere kinderen van het koppel.
De perinatale periode
Het kan een heel gelukkige levenservaring zijn, maar de diverse lichamelijke en mentale veranderingen kunnen allerlei gevolgen hebben op het leven van toekomstige ouders (gezondheid, werk, gezin, projecten, enz.). Als gevolg hiervan grijpen jonge ouders en soms andere gezinsleden naar aanpassingsstrategieën die redelijk ongunstig kunnen zijn in het licht van die ingrijpende veranderingen.
Zorg voor je geestelijke gezondheid vanaf het begin van de zwangerschap
Er wordt vaak gepraat over postnatale stoornissen, maar veel problemen kunnen al opduiken vanaf het begin van de zwangerschap. Daarom moet er al vanaf de prenatale periode gepraat worden over geestelijke gezondheid. Ouders durven niet altijd over hun ervaringen te praten omdat ze vaak bang zijn gestigmatiseerd te worden als “slechte ouders”. Door deze vooroordelen kan het beangstigend zijn om hulp te vragen. Ook durven professionals het onderwerp niet altijd aan te snijden, vooral als de risicofactoren niet zichtbaar zijn. Het is belangrijk om geestelijke gezondheidsproblemen te behandelen zoals elke andere ziekte die bij een zwangerschap kan komen kijken.
Moeilijkheden met meerdere factoren
Perinatale psychische stoornissen kunnen verschillende vormen aannemen en kunnen zowel mensen treffen zonder voorgeschiedenis of vastgestelde risicofactoren als mensen met een voorgeschiedenis of psychische stoornis. De moeilijkheden houden vaak verband met meerdere (risico)factoren, zoals biologische en psychosociale (bv. verloskundige en/of neonatale complicaties, stressvolle levensgebeurtenissen tijdens de perinatale periode, gebrek aan sociale steun, sociaaleconomische bestaansonzekerheid, voorgeschiedenis van misbruik tijdens de kindertijd, enz.).
Om die problemen te voorkomen, moet je er, onder andere, durven over praten en weten met wie je dat kan doen, zodat je zo goed en zo vroeg mogelijk wordt begeleid.
Ook papa’s kunnen allerlei gevoelens ervaren die ze soms moeten kunnen uiten bij een professional op het gebied van geestelijke gezondheid, of ze nu alleen zijn of een partner hebben, met of zonder baby.
Dit dossier is geschreven in samenwerking met Bru-Stars, een netwerk voor geestelijke gezondheid voor kinderen en jongeren, dat werd ontwikkeld als onderdeel van het nieuwe beleid voor geestelijke gezondheid. Het is de bedoeling dat iedereen gemakkelijker zijn of haar weg vindt, of je nu een (toekomstige) ouder bent of een professional uit de perinatale sector in Brussel.