De inhoud van Born in Brussels breidt zich nog wat verder uit en belicht initiatieven van over de hele wereld!
Om op de hoogte te blijven en de lezers nieuwe inhoud te brengen, heeft het Born in Brussels-team beslist om een rubriek ‘Rubriek Internationaal’ toe te voegen aan de nieuwsbrief. Sinds het maartnummer van BiB news zijn er dus een aantal artikels over andere delen van de wereld verschenen.
Natuurlijk is dit nog maar het begin, want onze dagboeken zullen in de toekomst ook een meer internationale look krijgen. Het idee is om ons niet te beperken tot puur Brusselse ideeën, maar om inspiratie te halen uit externe initiatieven en uit wat er buiten onze grenzen gebeurt op het gebied van perinatale zorg. Dit alles zonder uit het oog te verliezen dat we het op onze site vooral hebben over kinderen “Born in Brussels”!
Op 14 maart stelde de Belgian Academy of Paediatrics (BAoP) haar plan Zorg voor het Kind voor. Dat plan van maar liefst 250 pagina’s werd opgesteld in overleg met tientallen actoren in de wereld van de pediatrie en bevat tien aanbevelingen om de pediatrische zorg in België te verbeteren. De meest opvallende: “Benoem een nationale minister van/voor het kind”.
Uit het plan Zorg voor het Kind blijkt hoe belangrijk het is voor Belgische kinderartsen om verandering te eisen. “Misschien lijkt het alsof we alleen maar klagen,” zegt professor Ann De Guchtenaere, voorzitter van de Belgian Academy of Paediatrics (BAoP), aan Belga, “maar het fundamentele probleem is dat onze patiënten geen stem hebben en dat wij het voor hen moeten opnemen.”
“Kinderen komen niet op de eerste plaats”
Er is een duidelijke frustratie ontstaan onder kinderartsen in de afgelopen twintig jaar. Ze willen dat kinderen zorg op maat krijgen en specifieke behandelingen kunnen ondergaan. De toename van chronische ziekten bij kinderen en jongeren is bijzonder zorgwekkend, omdat de patiënten op steeds jongere leeftijd worden getroffen. Tegelijkertijd verslechtert de zorg voor jongeren onder de 18 jaar door een versnipperd beleid tussen de regionale en federale niveaus. Dat heeft negatieve gevolgen voor de kwaliteit en veiligheid van de medische zorg die ze ontvangen, wat hen kwetsbaar maakt in het gezondheidszorgsysteem. “Kinderen komen niet op de eerste plaats”, betreurt professor Ann De Guchtenaere.
Een plan om bakens te verzetten
Met het plan Zorg voor het Kind roepen Belgische kinderartsen op tot meer bewustzijn en politieke actie om de pediatrische zorg in België te verbeteren. Met hun tien aanbevelingen pleiten ze voor belangrijke veranderingen om de toekomst van de komende generaties te verbeteren. Alle kinderartsen staan achter dit plan in de hoop eindelijk veranderingen te zien. “Met onze handtekeningen willen we duidelijk maken dat er in de verschillende sectoren een brede consensus bestaat over de wil om kinderen centraal te stellen in de zorg”, benadrukt professor Ann De Guchtenaere. “Onze laatste aanbeveling is de benoeming van een minister voor/van het kind, en dat is geen toeval.”
Kinderartsen willen een minister voor/van het kind
De wens van kinderartsen om, net na de verkiezingen in juni, een minister voor/van het kind te benoemen, weerspiegelt hun vastberadenheid om kinderen en jongeren centraal te stellen in de medische en politieke zorgen. “Er bestaat geen kinderraad zoals de ouderenraad”, voegt professor De Guchtenaere toe. “De wet betreffende de rechten van de patiënt legt bijvoorbeeld geen kindercomité vast. Wij willen een soort algemeen congres, waar kinderen het woord krijgen.” Volgens De Guchtenaere is er een geïntegreerde aanpak nodig van alle disciplines die betrokken zijn bij de zorg voor kinderen.
“Geen enkel ander vakgebied bakt zoveel pannenkoeken voor het goede doel”
De toekomstige minister voor/van het kind zou, als die aanbeveling effectief uitgevoerd wordt, ook verantwoordelijk zijn voor het budget voor de pediatrische zorg, onmisbaar om de daad bij het woord te voegen. Zo vertellen enkele kinderartsen aan de krant Le Spécialiste: “Onze interventies moeten pijnloos zijn. Twee derde van de kinderen is bang om naar het ziekenhuis te gaan en daar moeten we iets aan doen, maar we hebben geen budget om een passend beleid in te voeren. In dat opzicht zijn we afhankelijk van de welwillendheid van ziekenhuizen om dat mee te financieren. Vandaag roeien we met de riemen die we hebben: geen enkel ander vakgebied bakt zoveel pannenkoeken voor het goede doel.”
Wat zijn de andere aanbevelingen?
Hoewel de BAoP vooral focust op de laatste aanbeveling, betekent dat niet dat de andere minder belangrijk zijn. Kinderartsen roepen politici ook op om de volgende maatregelen te nemen:
Neem in alle beslissingen steeds de kinderrechten als basis.
Geef kinderen, jongeren en ouders (pleegouders, voogden, opvoeders, enz.) een structurele stem bij het bepalen van het gezondheidszorgbeleid.
Investeer veel meer in alle vormen van preventie en zet preventie hoger op de politieke agenda.
Investeer in een jaarlijks Kind-rapport voor België.
Bevorder op korte termijn intersectorale samenwerking en verbinding.
Garandeer kwalitatieve zorg voor kinderen via een gepaste opleiding.
Focus op kwetsbare kinderen.
Waardeer de professionals die zorg verlenen aan kinderen.
Stel een nieuw zorgprogramma pediatrie op.
Benoem een nationale minister van/voor het kind met coördinerende en overkoepelende bevoegdheden.
Info over de Belgian Academy of Paediatrics (BAoP)
De Belgian Academy of Paediatrics (BAoP) is een organisatie die de belangen van kinderen en kinderartsen in België behartigt en promoot. Op basis van de beginselen van het Kinderrechtenverdrag werkt de BAoP nauw samen met verschillende kinderrechtenorganisaties om het politieke landschap te beïnvloeden ten gunste van kinderen en jongeren. Daarnaast streeft de organisatie naar betere normen voor opleiding, dienstverlening en onderzoek, en verdedigt ze de professionele belangen van kinderartsen op zowel nationaal als Europees niveau.
“Een historische overwinning: Frankrijk is het eerste land ter wereld dat vrijwillige zwangerschapsafbreking vastlegt in de grondwet”, weerklonk het begin vorige week in de meeste Franse media. De symboliek was des te sterker, want de vastlegging gebeurde op Internationale Dag van de Rechten van de Vrouw, 8 maart. Het nieuwe grondwettelijke recht op vrijwillige zwangerschapsafbreking kan hoop geven aan vrouwenrechtenactivisten over de hele wereld, ook in België, dat duidelijk achterloopt op dit gebied.
In België sleept het debat over de hervorming van de abortuswetgeving al te lang aan. Ondanks de aanbevelingen van experts voor hervormingen en de wanhopige kreten van feministische verenigingen, laten concrete maatregelen op zich wachten. “Er is een wetsvoorstel aanhangig bij de Kamer, dus we zouden er nu over kunnen stemmen, maar daarvoor is politieke wil nodig”, benadrukt Syvlie Lausberg, voorzitter van de Conseil des Femmes Francophones de Belgique, aan RTL.
Frankrijk legt het recht op vrijwillige zwangerschapsafbreking vast in de grondwet
Dit is een belangrijke en symbolische daad op het vlak van vrouwenrechten. Door als eerste land ter wereld de vrijwillige zwangerschapsafbreking in de grondwet op te nemen, geeft Frankrijk het goede voorbeeld en roept het de hele wereld op in zijn voetsporen te treden. Bijna 40% van de vrouwen op vruchtbare leeftijd leeft immers in landen waar de mogelijkheden voor abortus uiterst beperkt zijn, of waar abortus wel legaal, maar in de praktijk niet toegankelijk is. Bij de aankondiging van het nieuws zei de Franse premier Gabriel Attal: “We hebben een morele schuld ten opzichte van alle vrouwen die hebben geleden onder de gevolgen van illegale abortussen. Het recht op vrijwillige zwangerschapsafbreking blijft in gevaar en ligt in de balans van besluitvormers.”
Wereldwijde vooruitgang, maar hardnekkige uitdagingen
Elders in de wereld hebben de afgelopen dertig jaar meer dan zestig landen wetshervormingen doorgevoerd om de toegang tot abortus te vergemakkelijken. Dit bevestigt de cruciale rol van abortus in de bescherming van het leven en de gezondheid van vrouwen of andere personen die zwanger kunnen worden. In Ierland bijvoorbeeld vormde een historisch referendum in 2018 een keerpunt in de Europese wetgevingsgeschiedenis, toen het verbod op abortus bijna volledig werd afgeschaft. Het spreekt voor zich dat de beslissing van Frankrijk om het recht op abortus in zijn grondwet op te nemen van historisch belang is en uniek in de wereld! Ondanks de belangrijke vooruitgang hebben veel landen echter nog steeds draconische wetten die de toegang tot veilige en legale abortussen belemmeren.
Oproep tot actie in België
“Wetten verhinderen nooit dat abortussen worden uitgevoerd. Ze verhinderen alleen dat ze in een veilige omgeving plaatsvinden, wat een aanzienlijke invloed heeft op de morbiditeit en mortaliteit”, benadrukt de Wereldgezondheidsorganisatie. Die situatie is een flagrante schending van de mensenrechten en ontneemt vrouwen het fundamentele recht om over hun eigen lichaam te beschikken en zelfstandig beslissingen te nemen over hun reproductieve gezondheid. In België zorgt het huidige wettelijke kader ervoor dat honderden vrouwen nog steeds naar het buitenland moeten reizen voor een vrijwillige zwangerschapsafbreking. In 2021 moesten in totaal 371 vrouwen naar Nederland reizen. De ngo Amnesty International België publiceerde een niet mis te verstaan persbericht (beschikbaar in het Frans): “We vinden dit onaanvaardbaar, want het gebrek aan toegang tot abortus in België maakt vrouwen die zich al in een precaire situatie bevinden nog kwetsbaarder. Het is essentieel dat ons land de meest kwetsbare mensen de best mogelijke toegang tot abortus kan bieden, zonder stigmatisering of hinderpalen.”
Een Europees recht op abortus?
Syvlie Lausberg, voorzitter van de Conseil des Femmes Francophones de Belgique, wil nog een stap verder gaan en pleit voor een Europese wet om de rechten van alle vrouwen in Europa te beschermen. “Wat wij willen is een Europese wet die de rechten van alle vrouwen in Europa beschermt. 40.000 vrouwen sterven elk jaar wereldwijd als gevolg van onveilige abortussen en miljoenen vrouwen raken verwond voor het leven.” Op deze Internationale Dag van de Rechten van de Vrouw is het cruciaal om te benadrukken dat de strijd voor gelijkheid en rechtvaardigheid nog lang niet gestreden is. Elke overwinning, of die nu in Frankrijk, België of elders plaatsvindt, is een stap in de richting van een eerlijkere en meer gelijke wereld voor iedereen.
De Vlaamse film Holy Rosita is momenteel in de bioscoopzalen te zien. In dit ontroerende verhaal verovert de hoofdrolspeelster je hart. Haar verlangen naar een kind werpt een vrij universele vraag op: is iedereen geschikt om voor een baby te zorgen?
Samenvatting: “Rosita is een goedlachse, graag geziene jonge vrouw met een vurige kinderwens. De mensen rond haar vinden dat onverantwoord omdat ze amper voor zichzelf kan zorgen. Wanneer het Rosita dan toch lukt om zwanger te worden, kiest ze ervoor haar zwangerschap geheim te houden.”
Een ode aan de vrijheid en het leven
De eerste langspeelfilm van regisseur Wannes Destoop speelt zich af in Oostende en ademt de Belgische kustsfeer. De kusttram, het strand, het Luna Park, het achterland en zijn bewoners nemen je allemaal meteen mee in het verhaal. Je krijgt zin om met Rosita over het strand te rennen en je voeten in het water te dompelen. Je raakt al snel gehecht aan het joviale personage, gespeeld door Daphne Agten. Ze vertolkt een kwetsbare, grappige, innemende jonge vrouw, die ook een duistere kant heeft. Rosita voelt zich op haar gemak bij kinderen, ze is zo moederlijk dat haar kinderwens heel logisch lijkt. Maar haar pleegmoeder, en de maatschappij in het algemeen, zien dat anders. In hun ogen is ze niet geschikt om voor een baby te zorgen omdat ze ‘speciaal’ is en het volwassen leven en de verantwoordelijkheden die erbij horen haar vreemd zijn. Maar Rosita weet dat ze het kan. Ze wil vrij zijn en haar leven ten volle leven, met stiekem een baby in haar buik.
De pers is unaniem
“Ik wil met Holy Rosita een hoopvol en hartverwarmend verhaal brengen, over moeders en kinderen, over kwetsbare zielen, die door de maatschappij als buitenbeentjes worden bestempeld maar die ook recht hebben op geluk. Holy Rosita is een oproep om voor elkaar te zorgen in een maatschappij waar individualisme regeert,” zei Wannes Destoop in een interview met Cinéart waarin hij de wereldpremière van zijn film op het Filmfestival van Oostende aankondigde. Daar kreeg de pers Holy Rosita voor het eerst te zien en het enthousiasme was unaniem. Dit zijn een paar recensies:
Alles is zacht in dit hoopvolle en pakkende debuut. – De Morgen
Cinéma vérité met een esthetische waarachtigheid. Onbeschaamd en poëtisch. – De Standaard
Holy Rosita is een warme oproep tot zorg en aandacht voor elkaar. – BeyondGaming
Net als de Iris Ziekenhuizen Zuid en de Delta-Chirec ziekehuis, UMC Sint-Pieter onlangs voor de vierde keer op rij bekroond tot ‘Babyvriendelijk ziekenhuis’ (BFHI). Met dit kwaliteitslabel, dat in het leven werd geroepen door de WGO en UNICEF, erkent de FOD Volksgezondheid de inspanningen die materniteiten doen om moeders en pasgeborenen de beste kansen te geven op gezondheid en welzijn.
In Brussel verkregen slechts zes materniteiten dit label dat om de vier jaar wordt toegekend: UMC Sint-Pieter (Iris), de Iris Ziekenhuizen Zuid, UMC Brugmann-UKZKF, Erasmus Ziekenhuis, Kliniek Sint-Jan en CHIREC – E.Cavell. De Iris Ziekenhuizen Zuid en het UMC Sint-Pieter waren de eersten in 2006. De Kliniek Sint-Jan kreeg het label voor het eerst in 2008. Dat houdt in dat ze sindsdien onafgebroken werk maken van een betere zorg en communicatie naar de toekomstige ouders.
Om de vier jaar onderzoekt een internationaal auditcomité van de WGO en UNICEF, samen met de FOD Volksgezondheid, welke Belgische ziekenhuizen voldoen aan de criteria voor het verkrijgen van het ‘Babyvriendelijk Ziekenhuis’ label. Zo moeten alle zorgverleners en artsen die werken in de diensten en consultaties voor moeder-baby de toekomstige ouders uitgebreid inlichten over de verschillende aspecten van borstvoeding. Bovendien moet worden aangetoond welke concrete initiatieven er bestaan om moeders en baby’s te steunen. Het doel is om elke baby vanaf de geboorte de beste kans op succesvolle borstvoeding te geven.
Criteria om het label te behalen
Om het BFHI-label te verkrijgen moet een materniteit beantwoorden aan welomlijnde criteria:
de tien voorwaarden toepassen die borstvoeding promoten (bv. een borstvoedingsbeleid goedkeuren dat schriftelijk is geformuleerd en systematisch bekend is gemaakt aan het personeel in de gezondheidszorg, het volledige personeel in de gezondheidszorg de nodige vaardigheden geven om dit beleid uit te voeren, alle zwangere vrouwen informeren over de voordelen van borstvoeding en de praktijk ervan…)
de fysieke en psychische behoeften van de moeders tijdens de arbeid en de bevalling respecteren, Mother Friendly care;
de gezinnen beschermen tegen alle commerciële invloeden wat zuigelingenvoeding betreft, zodat de praktijk van gezondheidswerkers niet negatief wordt beïnvloed.
UMC Sint-Pieter, bijzonder trots op dit label
“Het team lactatiekundigen van UMC Sint-Pieter ontmoet dagelijks ouders voor en na de geboorte. Ze hebben ook de zware taak om al het personeel en nieuwe krachten die met ouders werken in de kraamafdeling op te leiden. Hun motivatie en betrokkenheid bij het verkrijgen van het label is aanzienlijk”, zegt Bénédicte Goubau, hoofdverloskundige van de afdeling verloskunde in UMC Sint-Pieter, in een persbericht. Ze voegt eraan toe: “Moeders in staat stellen om voor hun baby’s te zorgen is een van de belangrijkste factoren voor het succes van borstvoeding en wij zijn er om hen te begeleiden en te ondersteunen tijdens hun zwangerschap en hun verblijf in het ziekenhuis.”