Kind&Gezin, gezondheidsorganisatie voor gezinnen in Vlaanderen en Brussel (gelijkwaardig aan ONE voor Franstaligen), heeft onlangs de groeicurves bijgewerkt na twintig jaar, waarbij rekening wordt gehouden met nieuwe trends, met name de aanzienlijke toename van borstvoeding.
De oude curves, gebaseerd op gegevens van enkele jaren geleden, weerspiegelen niet langer de huidige realiteit. Diederik Vancoppenolle, wetenschappelijk adviseur van het Agentschap Opgroeien (waarvan Kind&Gezin deel uitmaakt ), benadrukt in de krant Het Laatste Nieuws de noodzaak om deze curves aan te passen om de groei van het aantal moeders dat borstvoeding geeft en veranderingen in voedingspraktijken weer te geven.
Huidige trends: toename van borstvoeding
In 2022 koos 82% van de moeders voor borstvoeding, wat een stijging van 5% betekent in het afgelopen decennium. Bij moeders met een migratieachtergrond blijft de helft borstvoeding geven na zes maanden. Om deze groeiende diversiteit te weerspiegelen, is de steekproef uitgebreid.
Uitgebreide gegevens en concrete resultaten
De nieuwe curves, gebaseerd op 468.373 metingen bij bijna 50.000 kinderen geboren tussen 2006 en 2019 na 37 weken zwangerschap, tonen aan dat zuigelingen die na zes maanden borstvoeding krijgen gemiddeld 0,7 centimeter langer zijn en ongeveer 500 gram meer wegen dan zij die flesvoeding krijgen. Deze verschillen vervagen na een jaar, en de hoofdomtrek blijft onveranderd.
Geruststelling voor ouders: borstvoeding als norm
Volgens professor en kinderarts (VUB en UZ Brussel) Jean De Schepper, geïnterviewd door de krant Het Laatste Nieuws, is borstvoeding nu de norm, met aanzienlijke gezondheidsvoordelen. De bezorgdheid van ouders over de groei van hun kinderen zou moeten verminderen, omdat de nieuwe curves deze realiteit weerspiegelen. De duur van de borstvoeding is gekoppeld aan voordelen zoals bescherming tegen obesitas, diabetes, bepaalde infecties en zelfs eierstokkanker bij de moeder.
Het Agentschap Opgroeien handhaaft zijn eigen curves, aangepast aan de etnische diversiteit in België, in plaats van die van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) over te nemen, in overeenstemming met de specifieke kenmerken van het land.
In 2023 hebben de Brusselse politici de ambitie geuit om een strategie uit te werken die de perinatale sector ondersteunt. Zo werd eind 2023 het Geïntegreerd Welzijns- Gezondheidsplan, met een luik over perinatale zorg, goedgekeurd. Daarnaast worden vanaf januari, in drie fasen, nieuwe normen voor de kwaliteit en toegankelijkheid van Brusselse ziekenhuizen ingevoerd, ook voor de perinatale sector.
Born in Brussels zet zich in om ouders en professionals te informeren over nieuwe ontwikkelingen in de Brusselse perinatale sector. Elk jaar zijn er nieuwe elementen die het vermelden waard zijn. Het Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan is weliswaar niet nieuw, maar het is belangrijk om te weten dat het perinatale luik eindelijk is goedgekeurd en binnenkort zal worden toegepast. Daarnaast werd het startschot gegeven voor de nieuwe normen inzake toegankelijkheid en zorgkwaliteit voor alle Brusselse ziekenhuizen. Er zijn specifieke regels voor perinatale zorg, die ingevoerd worden in januari 2024, september 2024 en mei 2025.
Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan: ontwikkeling van een strategie voor perinatale zorg in Brussel
Het Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan (GWGP) is het resultaat van een langdurig proces en werd in december 2023 goedgekeurd door het Brussels Parlement. Het heeft als doel het welzijns- en gezondheidsbeleid te integreren, met de nadruk op gezondheidsbevordering, toegang tot rechten en diensten, en de vermindering van sociale ongelijkheid in gezondheid.
De perinatale sector kreeg een prominente plaats in het GWGP, gelet op de sociale ongelijkheid in verband met geboortes in Brussel. Omdat de eerste 1000 dagen van een kind bepalend zijn, beveelt het plan aan om te investeren in preventie rond de zwangerschap, geboorte en de vroege kinderjaren. Dat zijn cruciale momenten voor het ontstaan van sociale ongelijkheid in gezondheid.
Dit zijn de punten die het Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan wil verbeteren:
– Kindersterfte verlagen
Een van de belangrijkste doelstellingen van het GWGP is de kindersterfte verlagen, vooral doodgeboorte en perinatale sterfte. Die problemen zijn nauw verbonden met de bestaansonzekerheid van bevolkingsgroepen. Het plan wil vroegtijdig optreden door zwangere vrouwen in kwetsbare situaties volledige medische en sociale opvolging te bieden, waarbij de obstakels van de institutionele versnippering van perinatale zorg overwonnen worden.
– Gynaecologisch en verloskundig geweld bestrijden
Het GWGP zet zich ook in voor de strijd tegen gynaecologisch en verloskundig geweld en tegen genitale verminking van vrouwen. Het plan zal de bewustmaking en voorlichting van de doelgroepen en professionals in de volledige perinatale sector versterken om dergelijk geweld te voorkomen en te bestrijden.
– Seksueel overdraagbare aandoeningen voorkomen
Als antwoord op de hogere prevalentie van bepaalde seksueel overdraagbare aandoeningen in Brussel wil het GWGP ondersteuning bieden aan de actoren in het veld die verantwoordelijk zijn voor de preventie van seksueel overdraagbare aandoeningen, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen. Zo draagt het plan bij aan een totaalaanpak om de seksuele gezondheid in Brussel te verbeteren.
Nieuwe normen voor de toegankelijkheid en de zorgkwaliteit van Brusselse ziekenhuizen
De Brusselse ministers hebben onlangs een revolutionair besluit goedgekeurd om de perinatale zorg in Brusselse ziekenhuizen te verbeteren. Die reeks baanbrekende maatregelen is bedoeld om de coördinatie tussen ziekenhuizen en vroedvrouwen te versterken, om thuiszorg na de bevalling te verzekeren. Vrouwen die ervoor kiezen om tijdens hun zwangerschap thuis opgevolgd te worden door een vroedvrouw, kunnen die begeleiding ook in het ziekenhuis krijgen, wat een belangrijke vooruitgang betekent voor de totaalzorg tijdens de periode rond de geboorte.
Daarnaast bevordert het besluit een algemene reorganisatie van de ziekenhuisdiensten om de toegang tot het recht op euthanasie en abortus te verzekeren, de zorgcontinuïteit tussen medische teams te verbeteren en de samenwerking tussen ziekenhuizen en thuiszorgdiensten te versterken, met name voor geestelijke gezondheidszorg en palliatieve zorg. Zorginstellingen worden ook aangemoedigd om hun beleid voor voortdurende kwaliteitsverbetering te formaliseren, met een regelmatige bijwerking en monitoring op basis van indicatoren die de GGC heeft vastgesteld. Tegelijkertijd moeten ze inspanningen voor milieubeheer bevorderen om hun ecologische voetafdruk te verkleinen. Die vernieuwingen treden stapsgewijs in werking, in januari 2024, september 2024 en maart 2025.
Enkele cijfers
Elk jaar zijn er meer dan 22.000 geboortes op het grondgebied van Brussel-Hoofdstad, in een cultureel zeer diverse omgeving. Brussel wordt bovendien gekenmerkt door sterke sociaal-economische, demografische en gezondheidsverschillen tussen de verschillende wijken. 41% van de kinderen en jongeren groeit op in een gezin waar het inkomen onder de armoederisicogrens ligt. 12% van de huishoudens zijn eenoudergezinnen, waarbij de ouder in 86% van de gevallen een vrouw is. Het kindersterftecijfer is tweemaal zo hoog (5/1.000) in huishoudens zonder inkomen als in huishoudens met twee inkomens, en ook de levensverwachting bij de geboorte verschilt aanzienlijk naargelang van het sociaal-economische niveau van de woongemeente. Die cijfers en de vaststellingen die daaruit voortvloeien, wijzen op grote uitdagingen om ervoor te zorgen dat alle Brusselse kinderen gezond en wel kunnen opgroeien.
De vzw Droits Quotidiens is gespecialiseerd in duidelijke juridische taal en heeft nieuwe informatie op haar website geplaatst over de toegang tot gezondheidszorg voor buitenlanders (alleen in het Frans). De informatiefiches die ze bieden, zijn gratis beschikbaar tot het einde van 2024.
De juridische inhoud is gemakkelijk toegankelijk op de website Droits Quotidiens, via het tabblad “Etrangers” (Buitenlanders), dat een aantal thema’s biedt, waaronder “Etrangers et soins de santé” (Buitenlanders en gezondheidszorg).
Etrangers et soins de santé (Buitenlanders en gezondheidszorg) – website Droits Quotidiens
De nieuwe informatiefiches zijn georganiseerd in een boomstructuur met vier niveaus om gemakkelijk zoekopdrachten te verfijnen en de fiche te vinden die overeenkomt met de specifieke situatie van de buitenlander. Het tweede niveau heeft drie thema’s: Statut de séjour et aides pour payer les soins de santé (Verblijfsstatuut en hulp bij kosten voor gezondheidszorg) – L’aide médicale urgente (Dringende medische hulp) – Séjour médical (Medisch verblijf).
Het vierde niveau bevat meer dan 35 informatiefiches in duidelijke juridische taal. Ze vermelden met de volgende inhoud: de datum waarop de inhoud is bijgewerkt, de regio’s waar de informatie geldt, de informatie zelf, eventuele bijlagen of voorbeelden van in te vullen documenten en links naar verwante fiches om de informatie aan te vullen.
Vzw Droits Quotidiens
De vzw bestaat al twintig jaar en wil de wet toegankelijk en begrijpelijk maken voor de meest kwetsbaren. Ze biedt verschillende diensten aan, zoals juridische bijstand voor maatschappelijk werkers en opleidingen, maar ze schrijft ook inhoud op maat en verhuurt inhoud voor andere websites, enz. Om al die opdrachten uit te voeren, bestaat het team uit juristen die gespecialiseerd zijn in verschillende vakgebieden, met als motto: “Iedereen wordt verondersteld de wet te kennen, maar je moet ze wel begrijpen.”
Droits Quotidiens en Born in Brussels werken samen
Het is logisch voor Born in Brussels om een beroep te doen op dit team om kwaliteitsvolle inhoud te bieden over juridische kwesties voor jonge en toekomstige ouders. Het voordeel is dat de wettelijke informatiefiches in onze rubriek Rechten en procedures automatisch worden bijgewerkt. Verschillende thematische tabbladen geven je toegang tot meer dan 130 informatiefiches.
–> Ontdek hier de gratis beschikbare inhoud (alleen in het Frans).
Door te kiezen voor vivalis.brussels als nieuwe benaming, willen de Diensten van het Verenigd College (DVC) van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie – waaronder Born in Brussels – hun missie op het gebied van volksgezondheid en sociale preventie benadrukken. Kortom, een nieuwe, duidelijkere en sprekendere identiteit voor de Brusselaars.
Born in Brussels maakt sinds kort deel uit van het Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, dat op zijn beurt deel uitmaakt van vivalis.brussels. Born in Brussels is een van de vier aspecten van de missie van het Observatorium: “Informatie voor de Brusselaars en professionelen via wetenschappelijke projecten”.
Betere identificatie van vaardigheden
De visuele identiteit van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en haar administratie, de Diensten van het Verenigd College, heeft sedert de oprichting in 1989 geen grote grafische veranderingen ondergaan. De huidige beslissing om een nieuwe identiteit aan te nemen, weerspiegelt de wens om na te denken over de positie van de administratie en haar missie. Vivalis.brussels is gekozen om de vaardigheden van de Diensten van het Verenigd College op het gebied van gezondheid en welzijn beter te identificeren en zo elke verwarring met de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie uit te sluiten.
Vitaliteit, leven en welzijn
Meer beknopt en gemakkelijker te onthouden, maakt vivalis.brussels het ook mogelijk om de communicatie voor de burger te vergemakkelijken, door juridisch-technocratische terminologie te vermijden. Visueel wordt de nadruk gelegd op de V om vitaliteit, leven en welzijn te benadrukken. De slogan “Voel je goed, leef beter” maakt het beter begrijpen van de missies en de rol van de administratie mogelijk.
Deze nieuwe identiteit is het resultaat van participatief werk, waarbij medewerkers van de DVC betrokken waren bij workshops en denkgroepen. Het doel was om het begrip van de missies van de administratie, met name op het gebied van gezondheid en welzijn, te verbeteren bij de Brusselse burgers en de partners actief in deze sectoren.
Symbool voor de transformatie van de administratie
Het moment om deze verandering door te voeren is niet toevallig en markeert het afsluiten van de periode van de gezondheidscrisis. Het symboliseert de transformatie van de administratie, die nu alle bevoegdheden van de 6e staatshervorming op zich neemt, met name op het gebied van preventieve geneeskunde, risicobeheer en hervorming van de eerstelijnszorg.
Deze nieuwe identiteit weerspiegelt ook de wens om zich te conformeren aan de regionale grafische normen, net als andere Brusselse administraties zoals safe.brussels (ter vervanging van BPV), urban.brussels (GOBSE) en paradigm (CIBG).
Merk op dat de benaming “Diensten van het Verenigd College” zal worden behouden voor officiële handelingen, zoals overeenkomsten en subsidieverantwoordingen.
Op 20 november is het de Internationale Dag van de Rechten van het Kind. Dat is een gelegenheid om die rechten op een rijtje te zetten en de balans op te maken van heel wat nieuwe ontwikkelingen op dit gebied in België: de verkiezing van een nieuwe afgevaardigde voor de rechten van het kind, een gloednieuw webportaal, een aantal georganiseerde evenementen … Want het klopt dat kinderen rechten hebben vanaf hun geboorte en daar moeten we zoveel mogelijk over praten.
De rechten van het kind, waarvan sommige al bij de geboorte worden toegekend, zijn vastgelegd in het “Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind” uit 1989, dat 192 landen hebben goedgekeurd. Het is geen toeval dat we er op 20 november over praten, want zowel het Verdrag als de Verklaring van 1959 werden op die dag aangenomen.
Rechten vanaf de geboorte
De fundamentele rechten van baby’s omvatten in de eerste plaats burgerrechten: het recht op leven, op een naam en een nationaliteit, recht op bescherming tegen inmenging in hun privéleven, het recht op de nodige bescherming en zorg, enz. Meer bepaald heeft een kind met een beperking recht op bijzondere zorg, onderwijs en training om hem of haar in staat te stellen een volwaardig en behoorlijk leven te leiden.
Economische rechten vereisen dat kinderen recht hebben op een levensstandaard die toereikend is voor de lichamelijke, geestelijke, intellectuele, zedelijke en maatschappelijke ontwikkeling van het kind. Ze hebben ook het recht de voordelen te genieten van voorzieningen voor sociale zekerheid, met inbegrip van sociale verzekering.
Wat betreft de politieke rechten mag geen enkel kind worden onderworpen aan foltering of aan een andere wrede behandeling of bestraffing. De staat moet kinderen beschermen tegen alle vormen van mishandeling door ouders of andere personen die verantwoordelijk zijn voor de zorg voor het kind. Kinderen hebben ook het recht om met hun ouders samen te leven, tenzij geoordeeld wordt dat dat onverenigbaar is met de belangen van het kind.
Sociale rechten waarborgen dat het kind een passende levensstandaard heeft, de grootst mogelijke mate van gezondheid en bijzondere bescherming geniet als het niet in zijn of haar gezinsmilieu kan leven. Kinderen met een beperking hebben recht op bijzondere zorg.
Tot slot omvatten culturele rechten het recht op onderwijs, het recht op de ontplooiing van de persoonlijkheid van het kind en het recht op vrije tijd, spel en deelname aan culturele en artistieke activiteiten.
Een nieuwe Franstalige afgevaardigde voor de rechten van het kind
Sinds begin 2023 is Solayman Laqdim de nieuwe algemene afgevaardigde voor de rechten van het kind. Hij volgt Bernard De Vos na vijftien jaar op. De rol van de algemene afgevaardigde is niet veranderd: hij moet aanbevelingen doen en politieke en administratieve verantwoordelijken regelmatig herinneren aan hun engagementen en verplichtingen op het gebied van de rechten van het kind. De heer Laqdim (34 jaar) wil prioriteit geven aan de strijd tegen armoede. In een interview met ONE legt hij uit waarom: “Helaas komen de kinderen die de meeste moeite hebben om hun rechten te laten gelden vaak uit gezinnen die in zeer precaire omstandigheden leven.”
Aan Vlaamse kant geeft het Kinderrechtencommissariaat een stem aan kinderen en jongeren. Net zoals dat van de Federatie Wallonië-Brussel, spoort het Kinderrechtencommissariaat met de hulp van ouders, professionals en andere mensen uit de omgeving van kinderen signalen op dat de rechten van kinderen en jongeren worden geschonden. De leden treden op als bemiddelaars, onderzoeken klachten en adviseren besluitvormers. Sinds 1 augustus 2019 is Caroline Vrijens de derde Vlaamse kinderrechtencommissaris.
Een gloednieuw webportaal en een Youtube-kanaal
De nieuwe algemene afgevaardigde, Solayman Laqdim, benadrukt dat het belangrijk is dat kinderen hun rechten kennen: “We moeten er alles aan doen om die informatie toegankelijker te maken door de rechten uit te leggen in een taal die kinderen begrijpen. Mijn team en ik maken ook gebruik van alle communicatie- en verspreidingsmiddelen die jongeren gebruiken”, vertelt hij tijdens het interview. Sinds zijn verkiezing werd een nieuw, gebruiksvriendelijker en intuïtiever webportaal aangemaakt om de rechten van kinderen te promoten. Er werd ook een YouTube-kanaal opgericht met zeer professionele video’s (gefilmd door onder andere BX1), gepresenteerd door en voor kinderen. Zij kregen bovendien al een voorproefje te zien in afwachting van 20 november.
Evenementen om de rechten van het kind te promoten
Een welbekend evenement voor kinderen van 0 tot 18 jaar is het festival En Avant!.Dat feest van de rechten van het kind wordt sinds 2011 elk jaar gehouden en heeft als doel kinderen op een leuke en feestelijke manier bewust te maken van hun rechten.
De Ligue des Droits de l’Enfant organiseert ook een aantal evenementen en conferenties die meer gericht zijn op professionals. Zo nodige de Ligue op 20 november de sector uit voor een symposium over inclusief onderwijs. Het recht op inclusie is namelijk net zo belangrijk als het recht op onderwijs.
Aan Nederlandstalige kant heeft het Kinderrechtencommissariaat een campagne met posters, mindmaps, T-shirts en stickers opgestart. De slogans van die campagne zijn: “Geef jongeren een stem” en “Wij komen op voor jouw rechten!”
