Dit is een gelegenheid om het beroemde gezegde ‘voorkomen is beter dan genezen’ in de praktijk te brengen. Je kunt nooit voorzichtig genoeg zijn met een kleintje… Hun fantasie is onuitputtelijk! Een ongeluk gebeurt altijd te snel. Als ouder moeten wij, terwijl het kind opgroeit, voortdurend aan zijn veiligheid denken.

Risicobewustzijn

Een baby of jong kind is zich niet bewust van het risico dat hij/zij neemt. Het is met de hulp van de volwassenen rondom hen dat het de wereld zal ontdekken en vooruitgang boeken. Laat je kind nooit zonder toezicht achter en vertrouw nooit op het toezicht van een ander kind, zelfs niet als dat iets ouder is.

Oefening baart kunst… En van de risico’s om je heen leer je. Leg je kind duidelijk, in eenvoudige bewoordingen en aangepast aan zijn/haar begrip, uit welke risico’s hij/zij loopt en hoe hij/zij die kan vermijden.

Per leeftijd

Bij de geboorte

• Laat je kind nooit zonder toezicht achter. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je bij het verschonen van je kind al het nodige bij de hand hebt en laat je kind niet alleen op de luiertafel, zelfs niet voor een korte tijd.
• Laat je kind nooit alleen in bad, want het kan verdrinken in een kleine hoeveelheid water. Ook niet in een auto, waar de temperatuur in de zomer snel kan oplopen of in de winter sterk kan afkoelen.
• Leg je de baby in bed, zorg er dan voor dat hij of zij veilig is, maak geen fopspeen vast aan een koord, daar kan hij in verstrikt raken.

Op de leeftijd van 3 maanden

De baby begint te grijpen naar de voorwerpen rondom zich. Hij rolt om, rolt op zijn zij en kan van een luiertafel, bank of bed vallen.

Tussen 4 en 6 maanden

De baby begint rechtop te zitten maar houdt niet altijd zijn evenwicht. Dezelfde voorzorgsmaatregelen blijven gelden.

Van 6 tot 9 maanden

Je kind kruipt of kruipt op handen en voeten. Zijn nieuwsgierigheid kent geen grenzen! Alles trekt hem aan, hij proeft de verschillende voorwerpen op zijn weg. Er bestaat dus een risico op verstikking door kleine voorwerpen, speelgoed of zelfs een stukje voedsel.

Laat hem niet te dicht bij een koffietafel met een koffiepot, theepot of hete kopjes komen, hij kan aan het tafelkleed trekken en zich zeer erg verbranden. Wees ook voorzichtig met stopcontacten, ze moeten worden beschermd met een kindveilig systeem.

Van 9 tot 18 maanden

Je kind begint geleidelijk te staan en te lopen. Hij verkent de wereld om zich heen nog meer. Hij begrijpt het als je ‘nee’ zegt, al moet je dat soms herhalen en uitleggen wat de gevaren zijn. De trappen moeten worden afgesloten met hekken, speciaal ontworpen om in verschillende trapgaten te passen. Pas op voor huishoudelijke producten die hij kan inslikken.

Vanaf 18 maanden

Naarmate je kind zelfstandiger wordt, begrijpt het jouw raad en uitleg over de gevaren beter, maar het wil je graag nadoen. Het klimt op sofa’s, stoelen… Pas op voor valpartijen en gevaarlijke waaghalzerij, zoals klimmen op een stoel op het terras van een flat.

Op de leeftijd van 2 jaar

Je kind is in staat om trappen op en af te lopen. Hij opent deuren, gaat naar buiten om het huis te verkennen. Zijn of haar nieuwsgierigheid is nog groter, maar hij of zij begrijpt niet alle gevaren.

Vanaf 3 jaar

Je kind is erg veranderd en heeft meer zelfvertrouwen. Hij rent, speelt wild, praat en begrijpt steeds meer van wat je zegt. Hij weet dat bepaalde dingen verboden zijn, maar kan nog niet alle risico’s inschatten. Ongelukken zijn vaak ernstiger op deze leeftijd.

Voorzorgsmaatregelen

Kleine pijntjes

Hoe voorkom je verwondingen in huis of in de auto?

• Leer je kind over de gevaren van deuren: niet met de deur slaan, vermijd vingers in het deurkozijn. Er bestaan ook kindvriendelijke deursloten.
• Kijk uit voor vingertjes die vastzitten tussen de zware autodeur! Zet je kind in een geschikt autostoeltje en doe de deur op slot.
• Plaats hoekbeschermers op de tafels.
• Schud je kind nooit door elkaar als het huilt of jou frustreert, want dit kan het kind doden of een levenslange beperking bezorgen. Leg je kind op zijn/haar rug in bed en verlaat de kamer om te kalmeren. Bel iemand om het over te nemen.
• Laat je kind niet alleen met een huisdier en leer het etende dieren niet te storen, aan zijn oren te trekken, te laten schrikken of het hoofd tegen zijn neus te houden.

Stikken

Een groot aantal kleine voorwerpen, stukjes voedsel, een plastic zak, een sjaal, koorden van gordijnen of kleding, kunnen verstikking veroorzaken.

• Leg het bedje van je baby niet vol met voorwerpen of speelgoed waar hij zich in kan verslikken (bijvoorbeeld stootkussens). Leg hem op zijn rug in een diep, hard bed met een stevige matras die past bij de grootte van het bedje.
• Laat je kat nooit in de kamer van je kind.
• Laat geen kleine voedingsmiddelen (pinda’s, olijven, cashewnoten, stukjes appel, enz.), kleine voorwerpen of speelgoed (knikkers, munten, legoblokjes, enz.) binnen het bereik van je kind slingeren.
• Houd je kind tijdens de maaltijd in de gaten om te zien of het zijn voedsel goed doorslikt.
• Bewaar plasticzakken in een afgesloten kast of op hoogte.
• Houd snoeren, riemen, halskettingen, sjaals, enz. buiten bereik.

Verdrinken

Een kind kan verdrinken in slechts 20 cm water.

• Ook al is badtijd een ontspannend moment voor jou en je peuter, verlies hem niet uit het oog.
• Blijf bij je kind, zelfs als je een badzitje of antislipmatje gebruikt.
• Leg al het nodige op voorhand klaar: luier, handdoek, shampoo, enz. Neem de telefoon niet op en doe de deur niet open.
• Laat je kind niet alleen of zonder toezicht in de buurt van een vijver of zwembad.

Vallen

Een val is het meest voorkomende ongeval. Een kind kan vallen van een kinderstoel, een bank, een luiertafel of zelfs uit een open raam, van een balkon…

• Gebruik een kinderstoel met de vermelding ‘voldoet aan de veiligheidseisen’. Maak de kruisband vast en gesp de banden vast.
• Laat je kind niet voor een open raam staan en zet geen meubels, stoelen of voorwerpen neer op plaatsen waar je kind bij kan. Hetzelfde geldt voor het balkon.
• Controleer de afstand tussen de sporten van de ballustrade om te voorkomen dat je kind er doorheen valt of met zijn hoofd klem komt te zitten.
• Blokkeer het raam met een beveiligingssysteem.
• Plaats veiligheidshekken met de vermelding ‘voldoet aan de veiligheidsvoorschriften’ bovenaan en onderaan de trap.

Vergiftiging

Kinderen stoppen alles in hun mond tijdens de eerste jaren. Pas op voor huishoudelijke producten, geneesmiddelen en doe-het-zelfgereedschap dat binnen hun bereik ligt.

• Laat medicijnen nooit binnen handbereik, in een handtas of op een tafel liggen.
• Stel een medicijn nooit voor als een snoepje.
• Respecteer de voorgeschreven dosis van je kind, op maat van zijn of haar gewicht en leeftijd, en ook de tijd tussen de doses.
• Bewaar huishoudelijke en doe-het-zelfproducten in een afgesloten kast of hoog.
• Breng een huishoudelijk product niet over in een andere fles en gebruik veiligheidsdoppen.
• Cosmetische producten (nagellakremover, haarverf, lippenstift, enz.) kunnen zeer giftig zijn. Ze moeten buiten het bereik van kinderen worden bewaard.
• Sommige groene kamerplanten kunnen ook giftig zijn.

Verbranden

Er zijn veel risico’s op brandwonden: drinken van een hete vloeistof, het morsen van een pan, vlammen, een te heet bad…

• Zorg ervoor dat de temperatuur van het bad niet hoger is dan 37° (gebruik een thermometer).
• Plaats waar mogelijk veiligheidsvoorzieningen op kranen om de watertemperatuur te regelen.
• Houd tijdens het baden je kind in het oog om te voorkomen dat het een warmwaterkraan opendraait.
• De keuken is een bijzonder gevaarlijke plaats: leg je kind uit dat de ovendeur heet is, pas op voor kookplaten en gaspitten, die ook na het uitschakelen nog heet zijn. Draai de steel van potten en pannen naar de binnenkant.
• Houd je kind uit de buurt van hete voorwerpen: strijkijzer, verwarming, elektrische oven, deur van pelletkachel, frituurpan, enz.
• Zet geen warm eten of een theepot, koffiepot, kopje op de rand van een tafel waar je kind het tafelkleed kan vastnemen.
• Gebruik geen microgolfoven om een fles te verwarmen, schud de fles goed om de warmte te verdelen en test de vloeistof door ze op je onderarm te druppelen.
• Laat geen lucifers, aanstekers of brandende kaarsen in de buurt van je kind.
• Houd je kind uit de buurt van barbecues, open haarden…

Elektrocutie

Je kind kan worden geëlektrocuteerd door elektrische apparaten of stekkers, en ook door een gebrekkige installatie.

• Zorg ervoor dat de stopcontacten voorzien zijn van veiligheidsvoorzieningen: je kind kan er zijn of haar vingers of een scherp voorwerp insteken. Leer je kind om niet met stopcontacten te spelen of ze aan te raken.
• Laat een aangesloten verlengsnoer niet rondslingeren.
• Overlaad de stopcontacten niet met stekkerdozen.
• Vermijd het gebruik van elektrische apparaten in de buurt van water.
• Haal de stekker uit het stopcontact en berg elektrische apparaten op zodra je klaar bent.
• Laat je elektrische installaties nakijken (blootliggende draden, stopcontacten, schakelaars, enz.).
• Laat indien mogelijk een hooggevoelig aardlekschakelaarsysteem (GFCI) plaatsen (dat de stroom onderbreekt bij de geringste kortsluiting).

Noodnummers

• Belgisch Antigifcentrum: 070 245 245
• Algemeen noodnummer: 112
• Noodnummer voor het brandwondencentrum voor kinderen: 02 477 32 40
• SOS Dokters: 02 513 02 02
• Childfocus: 110