De komst van een baby in het gezin kan ieders rol veranderen. Ouders zullen natuurlijk meer tijd doorbrengen met hun pasgeborene dan met hun broers en zussen. Dit kan gevolgen hebben voor de relaties tussen broers en zussen.
Ontwikkeling van kinderen en sociale relaties met broers en zussen
Bij de geboorte is de baby zich niet bewust van zichzelf, maar wel van anderen. Hij is dus volledig in staat relaties aan te gaan met zijn broers en zusters, en met zijn ouders.
Rond de leeftijd van 2-3 jaar laat het kind zich gelden als een persoon, met name door bezits- en toe-eigeningsgedrag (“ik wil”, “het is van mij”).
Hoewel deze gedragingen deel uitmaken van de ontwikkeling van alle kinderen, kunnen zij leiden tot misverstanden en conflicten tussen de broers en zussen van het kind.
Daarom is het belangrijk dat ouders de handelingen van de baby begrijpen en uitleggen aan broers en zussen: als de baby dit zegt of dat doet, moet je dat niet persoonlijk opvatten.
Gevolgen van de komst van een nieuw kind in de broers- en zussengroep
In een ‘traditionele’ broers- en zussengroep delen de broers en zussen dezelfde ouders, dezelfde genen en meestal ook dezelfde omgeving. Er moet dus een onderscheid worden gemaakt tussen broers en zussen. Dit verklaart ten dele de rivaliteit die tussen hen kan ontstaan. De gelijkenissen tussen biologische broers en zussen zijn immers vaak een bron van zowel intimiteit als conflicten.
Anderzijds hebben broers en zussen van halfbroers en -zussen, uit nieuw samengestelde gezinnen, pleeggezinnen of door adoptie, minder behoefte aan differentiatie, omdat de verschillen al aanwezig zijn vóór de komst van een baby.
Hoewel de komst van een baby de geboortevolgorde verandert en daardoor ook de rol en de plaats van broers en zussen op gezins-, broer- en individueel niveau, zullen de broers en zussen zich aan deze nieuwe gezinssamenstelling kunnen aanpassen.
Hoe bereid je je kinderen voor op de komst van een nieuw broertje of zusje?
- Je kinderen voorbereiden op de komst van een broertje of zusje betekent in de eerste plaats hen geruststellen: de liefde die ouders voor hen hebben, zal nooit veranderen. Kinderen moeten zich emotioneel veilig voelen, want onzekerheid is de eerste factor van rivaliteit.
- Het is belangrijk kinderen de kans te geven hun broer-zusrelaties te onderhouden zonder tussenkomst van de ouders: relaties tussen broers en zussen zijn anders dan die met de ouders. Door hen de kans te bieden deze relatie te ontwikkelen, leren broers en zussen elkaar vertrouwen, helpen en versterken.
- De rollen in het gezin kunnen veranderen door de komst van de nieuwe baby en de tijd die aan hem wordt besteed zal belangrijker zijn dan die met zijn broers en zussen. Leg de broers en zussen van de baby uit wat de redenen voor deze veranderingen zijn en wat hun nieuwe rol in dit verband is.