Soms veroorzaakt of versterkt de komst van een baby conflicten binnen het paar, tot het punt waarop een scheiding onvermijdelijk wordt. Ondanks alle inspanningen van beide partijen, lijkt het onmogelijk om onder hetzelfde dak te blijven wonen. Dan komt het erop aan, in het belang van het kind en van jullie beiden, alles in het werk te stellen om alles zo vlot mogelijk te laten verlopen.

Scheiden in goede verstandhouding

Met elkaar praten en elkaar respecteren is de eerste stap naar een scheiding in goede verstandhouding. Ook al is het niet altijd gemakkelijk en hebben de ouders vaak ruzie, toch moeten beiden een inspanning leveren om het kind te sparen. Want de gevolgen voor het kleintje kunnen heel ingrijpend zijn.

Dit zijn enkele tips om de vrede te bewaren:

• Praat op het moment van de overdracht even met de andere ouder, zodat je het kind niet aflevert als een ‘pakketje’. Lukt dit niet, spreek dan af om het kind bij de crèche achter te laten en op te halen.
• Laat het kind, indien het al kan praten, vertellen over wat het met de andere ouder heeft meegemaakt; laat het over zijn/haar andere leven praten en sta open voor zijn/haar geluk buiten jou om.
• Blijf positief en vermijd ruzie wanneer jullie elkaar tegen het lijf lopen op schoolfeesten, verjaardagen of andere symbolische momenten.
• Voor peuters is het heel belangrijk om ‘iets vertrouwds’ te hebben dat ze van het ene huis naar het andere kunnen meenemen, zoals een knuffel, een armbandje, een foto, enz.
• Sta het kind toe een foto van de andere ouder naast zijn of haar bed te zetten en ontzeg het kind geen contact (bij voorkeur via video) met de andere ouder.

Co-ouderschap, goed of slecht idee?

Sinds 2006 is de wet m.b.t. gelijke huisvesting van kracht, waardoor de vader en de moeder gelijke voogdijrechten hebben. Bij heel jonge kinderen vormt het overnachten vaak een bron van ruzie. Ook al begrijpt de vader dat het in het belang van het kind is om bij de moeder te blijven, toch wil hij zijn plaats innemen en ook een band met zijn baby smeden. Tot de leeftijd van 1 jaar heeft het kind nog geen besef van aanwezigheid/afwezigheid. Elke – zelfs kortstondige – scheiding van de moeder lijkt definitief. Daarom raden specialisten ten zeerste af om al zo vroeg te kiezen voor co-ouderschap. Dit betekent natuurlijk niet dat de vader zijn kind niet mag zien. Integendeel, het is goed dat hij ten minste twee tot drie keer per week bij zijn kind is. Op die manier zal hij voor het kind een gelijke plaats innemen als de moeder.

Gevolgen voor het evenwicht van het kind

Voor een baby die op jonge leeftijd gescheiden wordt van zijn ouders, kan dit bijzonder verontrustend zijn, vooral wanneer dit op een chaotische of impulsieve manier gebeurt. Zelfs later, tot de leeftijd van drie jaar, worden scheidingen van mama of papa over het algemeen niet goed ervaren.
Dit veroorzaakt soms problemen zoals een gevoel van onveiligheid, voordien onbestaande verlatingsangst, een neerslachtig gevoel, verwarring, slaapstoornissen, eczeem, agressiviteit (vooral tegenover de moeder die verantwoordelijk wordt geacht voor de scheiding), verlies van vertrouwen in volwassenen, een toestand van onbehagen zowel op het ogenblik van de scheiding als op het ogenblik van de hereniging…

Loyaliteitsconflict

Wanneer de scheiding moeizaam verloopt en het kind heen en weer wordt geslingerd tussen de ouders, kan het een ‘loyaliteitsconflict’ ervaren. De verwachtingen van de moeder en de vader zijn zo verschillend, dat het kind moeite heeft om alles te plaatsen en bang is om een van beiden te verraden als het toch probeert een standpunt in te nemen. Dan zijn de mensen die het kind omringen van essentieel belang. Ouders (en grootouders) moeten erover waken geen kwaad te spreken over de ander.

Bemiddeling

Lukt het jullie niet om de spanningen op te lossen en lijdt het kind daaronder, aarzel dan niet om een beroep te doen op een bemiddelaar. Hij/zij zal naar jullie luisteren en proberen de conflicten te beperken, de situatie uit te klaren en problematische situaties voor het kind te voorkomen. Dit biedt iedereen de gelegenheid om zijn gevoelens te uiten op neutraal terrein. Want praten kan soms situaties oplossen die onontwarbaar leken. Spreek dus nu het nog kan en red jullie kind uit een situatie waar je zeker niet voor gekozen hebt.