Om een beter inzicht te krijgen in de ervaringen van moeders die zijn bevallen, voerde de Christelijke Mutualiteit hier een onderzoek naar. De kwalitatieve en kwantitatieve resultaten daarvan werden onlangs gedeeld. Zo deelden bijna 3.000 leden van de CM die tussen 2022 en 2023 bevallen waren van een kind hun problemen met de toegang tot zorg. Die hadden voornamelijk te maken met het gebrek aan informatie over de beschikbare zorg, het gebrek aan tijd en de te hoge kosten van de zorg en van het ziekenhuisverblijf.

Uit een eerder onderzoek van de Christelijke Mutualiteit bleek dat moeders met recht op een verhoogde verzekeringstegemoetkoming (RVV) minder gebruikmaakten van zorg voor en na de bevalling. De resultaten van deze nieuwe studie bevestigen die eerdere bevindingen. Elise Derroitte, ondervoorzitter van de Christelijke Mutualiteit, licht toe: “Er zijn nog te veel factoren die de toegang tot zorg belemmeren, vooral voor kwetsbare vrouwen. Ons gezondheidszorgsysteem zou er echter voor moeten zorgen dat iedereen toegang heeft tot de zorg die hij of zij nodig heeft.”

Gebrek aan informatie en tijd

Het onderzoek toont dat er een duidelijke kloof is in beschikbare zorg voor mama’s met RVV en zonder RVV. Mama’s zonder RVV verklaarden namelijk dat ze niet over de juiste informatie beschikten of die niet konden vinden. 88% van de moeders zonder RVV had contact opgenomen met een verloskundige voor en na de bevalling, terwijl slechts 76% van de moeders met RVV dat deden. Een ander obstakel dat uit de studie naar voren kwam, is het gebrek aan tijd bij nieuwe mama’s: “Uit de kwalitatieve gegevens blijkt dat veel moeders naast hun zwangerschap het hoofd moeten bieden aan tal van alledaagse problemen: andere kinderen, het huishouden, enz. Kortom, ze hebben te weinig tijd om aan zichzelf te denken. Dit legt extra druk op hun schouders en dat is onaanvaardbaar”, zegt Elise Derroitte.

Te hoge kosten

Uit de resultaten van de studie blijkt dat slechts zes op de tien vrouwen, ongeacht hun RVV-statuut, pre- en postnatale zorg betaalbaar vinden. Ongeveer 85% van de ondervraagde moeders vond dat alleen verloskundigen en huisartsen betaalbaar zijn. Remgeld helpt om de zorgfacturen voor aanstaande moeders te drukken, maar wordt soms moeilijk te betalen als de kosten zich opstapelen. Elise Derroitte voegt hieraan toe: “We zien een zeer alarmerende situatie als we kijken naar de prijzen van de verstrekkingen. Die zijn immers te hoog omdat te weinig zorgverleners geconventioneerd zijn. Als er niets gebeurt, stevenen we af op een situatie waarin bevallingen onbetaalbaar worden voor bepaalde bevolkingscategorieën. Dat is duidelijk niet wat we willen bij de CM. Bovendien moet alle zorg betaalbaar zijn, of die nu pre- of postnataal wordt verleend. De CM blijft ervan overtuigd dat de conventionering van zorgverleners de beste oplossing is voor een eerlijke toegang tot zorg voor alle patiënten.”

Meer comfort

Door een gebrek aan middelen hebben mama’s met een RVV-statuut minder vaak een hospitalisatieverzekering, waardoor ze in een tweepersoonskamer verblijven. Wat een rustig en ontspannend verblijf zou moeten zijn, wordt ervaren als oncomfortabel en duur. “Mama’s met een RVV-statuut voelen zich vaker op hun ongemak in het ziekenhuis. Dit komt omdat ze verblijven in kamers met meerdere bedden en ze een gemeenschappelijke ruimte moeten delen met andere moeders, baby’s en bezoekers. Er lopen ook steeds verpleegkundigen, kinesisten en artsen de kamer binnen, wat hun rust verstoort. Velen onder hen gaven ook aan dat hun emotionele problemen niet begrepen werden. Aan al deze punten moet worden gewerkt”, voegt Elise Derroitte toe. Uit de studie komen de volgende oplossingen naar voren: beter informeren over pre- en postnatale zorg, de stappen na de geboorte van de baby vergemakkelijken, het geboorteverlof verlengen of op zijn minst beter spreiden, de werktijden herorganiseren en zorgen voor betaalbare kinesitherapie.

Belangrijkste punten van het onderzoek

Samengevat toont het onderzoek aan dat:

• amper zes op de tien vrouwen perinatale zorg betaalbaar vinden;
• aanstaande moeders vaak niet weten dat hun huisarts en verloskundige hun zwangerschap ook kunnen opvolgen;
• de bedragen die mama’s moeten betalen voor pre- en postnatale zorg nog steeds te hoog zijn (ongeveer 350 euro en tot 2.000 euro of meer bij een keizersnede in een eenpersoonskamer);
• moeders met een RVV-statuut het ziekenhuis vroeger verlaten na een bevalling, onder meer door het gebrek aan rust in een meerpersoonskamer;
• de CM wil dat elke moeder een eenpersoonskamer kan krijgen als ze dat wil, zonder extra kosten.

“Elke vrouw moet kunnen kiezen voor een eenpersoonskamer als ze dat wenst, zonder bijkomende kosten, zodat ze deze nieuwe levensfase in de best mogelijke omstandigheden, rustig en ondersteund, kan beginnen”, besluit Elise Derroitte.

Samuel Walheer

​