De RTBF maakte een reportage over zes (toekomstige) ouders om het parcours van hun baby’s te volgen. De zender volgt de verschillende fases in het leven van een baby, vanaf de vierde maand van de zwangerschap tot en met het tweede levensjaar, en benadrukt het belang van die eerste duizend dagen. Met de hulp van professionals in de pediatrie gaat deze documentaire dieper in op de verschillende verhalen en belicht een aantal sleutelelementen in de ontwikkeling van een baby.
De levensverhalen die in de documentaire aan bod komen, zijn die van een alleenstaande aanstaande moeder, een moeder die de volledige duur van de zwangerschap aan zwangerschapsontkenning leed, een moeder van zes kinderen, waaronder een peuter, en een moeder van een te vroeg geboren tweeling. Maar waarom zijn de vroege stadia van het leven van een kind zo belangrijk? Boris Cyrulnik, neuropsychiater legt het uit: “De eerste duizend dagen van een kind zijn de fundamenten waarop, als ze stevig zijn, een leven kan worden gebouwd.”
“Er is een heel dorp nodig om een kind op te voeden”
Bevallen is ongetwijfeld een van de meest bijzondere gebeurtenissen, op voorwaarde dat je goed omringd bent. Dankzij de vooruitgang op medisch gebied is het nu mogelijk voor een alleenstaande vrouw om een kind te baren zonder co-ouder. Een van de verhalen in deze reportage gaat over een aanstaande moeder, die wel een relatie had gewild maar single is. Ze kiest er nu voor om alleen een kind te krijgen en zal de weg gedeeltelijk alleen afleggen. Bij de bevalling laat ze zich bijstaan door een collega.
Als er geen co-ouder aanwezig is, is het essentieel om een vervanger te vinden. Ten eerste omdat de moeder onmisbare steun nodig heeft na de schok van de bevalling en ten tweede omdat de pasgeboren baby constante aandacht nodig heeft. Er moet dus goed voor de ouders of de alleenstaande ouder worden gezorgd als ze hun geliefde kindje in de best mogelijke omstandigheden willen verwelkomen. We zouden zelfs kunnen zeggen dat er een heel dorp nodig is om een kind op te voeden.
Verschillende tijden, dezelfde behoeften
Vraag het maar aan pediatrische specialisten of gewoon aan onze ouderen. Ze zullen zeggen dat de opvoeding van een kind in deze tijd niet meer gebeurt zoals in de vorige eeuw. Boris Cyrulnik heeft het volgende te zeggen hierover: “Ik behoor tot een generatie waarin artsen zeiden dat je je baby niet moest vasthouden als hij huilde, omdat hij daar verwend van werd.” De gewoonten zijn veranderd en de manier waarop we de verschillende fasen van een geboorte benaderen is niet meer hetzelfde als vroeger. Terwijl er vroeger werd aangeraden om niet te veel in te grijpen als een kind klaagde, is het tegenwoordig essentieel om je baby altijd gerust te stellen. Nathalie Casso-Vicarini, een opvoedster voor jonge kinderen, benadrukt dat in de documentaire: “Dat is wat alle kinderen nodig hebben, in elk land ter wereld, in elke cultuur, ze hebben behoefte aan genegenheid, want als je je baby die verbondenheid niet biedt, bestaat hij niet.”
Het belang van sociaal contact voor baby’s
Tijdens de eerste maanden na de geboorte rijst de vraag hoe je je baby sociaal gedrag kan aanleren. Sommige ouders zullen ervoor kiezen om hun baby’s in de familiecocon te houden tot ze naar de kleuterschool gaan, terwijl anderen al zullen overwegen om ze in te schrijven in de kinderopvang, liefst zo dicht mogelijk bij huis. Specialisten in de pediatrie bevelen deze tweede optie ten sterkste aan om een aantal redenen. De belangrijkste reden is dat in de kinderopvang de interactie met de mensen om hem heen wordt gestimuleerd, wat essentieel is voor zijn ontwikkeling.
Bovendien worden ze ondergedompeld in het sociale leven dankzij de andere kinderen en volwassenen met wie ze in contact zullen komen. Boris Cyrulnik legt uit: “Het is belangrijk voor baby’s om naar de kinderopvang te gaan omdat ze sociaal gedrag aanleren, naar elkaar kijken en zich meer uiten dan thuis. Ze mogen niet alleen zijn, want als er geen anderen rondom hen zijn, leren ze niets en verkennen ze niets. Zodra er een ander persoon in de buurt is, kan er sociaal contact tot stand komen en kunnen de kindjes op onderzoek uitgaan, want ze zijn in alles geïnteresseerd. Baby’s die naar de kinderopvang zijn geweest, ontwikkelen een capaciteit van duizend woorden, terwijl baby’s die niet vertrouwd zijn met sociaal contact en eerder op zichzelf gericht zijn, met tweehonderd woorden aan de kleuterschool beginnen. Het sociaal contact maakt een groot verschil.”
→ Hier vind je de documentaire (in het Frans) : Les premiers 1000 jours – Moments clé de notre vie – Auvio (rtbf.be)