Een zwangerschap is niet altijd gepland of gewenst. Om persoonlijke redenen kan je je toevlucht nemen tot een vrijwillige onderbreking van de zwangerschap of, met andere woorden, abortus.

Waar en hoe wordt zwangerschapsonderbreking uitgevoerd?

Abortus is wettelijk in België en wordt uitgevoerd in de meeste centra voor gezinsplanning, en ook in sommige gynaecologische ziekenhuisdiensten evenals in ‘abortuscentra’ (in Brussel en Vlaanderen).

Tot 7 weken na het uitblijven van de menstruatie kan abortus nog worden uitgevoerd met medicijnen (anti-progestagenen). Daarna, en tot het einde van de 12^de week van de zwangerschap, wordt de abortus uitgevoerd met zuigcurretage onder algemene verdoving in het ziekenhuis.

Op welke leeftijd kan een vrouw besluiten een abortus te laten uitvoeren?

De wet bepaalt niet op welke leeftijd een vrouw om een abortus kan verzoeken. Een minderjarige heeft het recht een abortus te ondergaan zonder haar ouders daarvan in kennis te stellen. De maturiteit van het meisje wordt wel tijdens verschillende gesprekken beoordeeld en de aanwezigheid van een volwassen vertrouwenspersoon kan eventueel nuttig zijn.

Je moet beseffen dat wanneer je contact opneemt met een zorgverlener, er minimaal zes dagen bedenktijd zit tussen het eerste contact en de afspraak om de procedure uit te voeren.

Medische zwangerschapsonderbreking

Een medische zwangerschapsonderbreking kan alleen tot 14 weken na de bevruchting worden uitgevoerd, wanneer de zwangerschap een risico vormt voor de gezondheid van de vrouw of wanneer bij het kind een ongeneeslijke aandoening is vastgesteld. Voor deze ingreep is het advies van een tweede arts vereist.

Financieel aspect

In België wordt abortus of vrijwillige onderbreking van de zwangerschap vergoed door het ziekenfonds (je betaalt ongeveer €4 in de centra voor gezinsplanning als je in orde bent met het ziekenfonds, zo niet betaal je tot €200). Als je geen Belgische bent, kan je in België ook een abortus laten uitvoeren, maar de kosten worden alleen gedekt voor vrouwen met een Belgische ziektekostenverzekering. Buitenlandse vrouwen zonder bestaansmiddelen kunnen soms een beroep doen op Dringende Medische Hulp.

Tegemoetkoming in de kosten van medische en psychosociale begeleiding bij een ongewenste zwangerschap

Dankzij een nieuwe RIZIV-overeenkomst met geconventioneerde centra is het sinds eind juli 2024 mogelijk om een tegemoetkoming te krijgen voor medische en psychosociale begeleiding bij een ongewenste zwangerschap.

Die centra geven steun en advies. Ze kunnen ook zwangerschappen onderbreken van wie aan de wettelijke voorwaarden voldoet.

Voorwaarden voor zwangerschapsonderbreking in erkende centra

• Er moet een minimumperiode van zes dagen zijn tussen de eerste fysieke consultatie bij een van de artsen van het centrum en de zwangerschapsonderbreking (behalve als er een dringende medische reden is).
• De zwangerschapsonderbreking moet voor het einde van de twaalfde week na de bevruchting plaatsvinden. Na 12 weken is zwangerschapsonderbreking alleen toegestaan in bepaalde medische situaties.

Wat bieden die ondersteuningscentra?

• Ze informeren je over je rechten, gegarandeerde voordelen voor gezinnen, adoptiemogelijkheden, psychosociale begeleiding, anticonceptie, de preventie van overdraagbare aandoeningen, enz.
• Ze bieden ook hulp en advies bij de psychologische en sociale problemen die een ongewenste zwangerschap met zich meebrengt.
• Ze voeren de nodige medische en gynaecologische onderzoeken uit om na te gaan of de zwangerschapsonderbreking in veilige omstandigheden kan worden uitgevoerd en of aan de wettelijke voorwaarden werd voldaan. Als alles in orde is, kunnen ze je zwangerschap onderbreken. Als niet aan de veiligheidsvoorwaarden wordt voldaan, kunnen ze je doorverwijzen naar een ziekenhuis dat de zwangerschap zal onderbreken.
• De centra bieden alle medische en psychosociale zorg die de zwangerschapsonderbreking vereist, tot 28 dagen na de onderbreking.

Hoe kan je die begeleiding krijgen?

Raadpleeg de lijst met erkende centra op de website van het RIZIV.

Hoeveel kost die begeleiding en een eventuele zwangerschapsonderbreking?

Je betaalt het remgeld of persoonlijk aandeel.

–> Je vindt meer informatie op de website van het RIZIV.