Bepaalde leefsituaties, gebeurtenissen en trauma’s veroorzaken moeilijk te controleren stress, vooral in tijden van gezondheids-, economische en sociale crisis. De zwangerschap is een overgangsperiode, een keerpunt, die door elke vrouw heel anders wordt ervaren. Maar er bestaan veel technieken om stress, ongemak en angst te beperken en het psychologisch welzijn te verbeteren.
De tekenen van stress herkennen
Het is heel normaal om je gestrest te voelen tijdens je zwangerschap, maar je moet het ongemak niet minimaliseren. De zwangere vrouw en haar omgeving zijn zich er niet altijd van bewust. De tekenen van stress kunnen namelijk zeer verschillende vormen aannemen, afhankelijk van de persoon:
- angst,
- depressie,
- nervositeit,
- slapeloosheid,
- seksuele problemen,
- verminderde aandacht, waakzaamheid,
- geheugenproblemen,
- spijsverteringsstoornissen,
- cardiovasculaire aandoeningen (hart en bloedvaten)
- dermatitis (ontsteking van de huid)
- migraine
- dikkedarmontsteking
- astma,
- enz.
Het is belangrijk deze tekenen van stress te herkennen en erover te praten met de gezondheidswerkers die de zwangerschap begeleiden.
Gevaar van stress tijdens de zwangerschap
Stress tijdens de zwangerschap is niet ongevaarlijk. De stress van de moeder wordt doorgegeven aan de baby, wat kan leiden tot complicaties zoals vroeggeboorte en verstoring van de emotionele, sociale en cognitieve ontwikkeling van het kind.
Daarom is het in deze periode belangrijk om het rustig aan te doen, om voor jezelf te zorgen. Dutjes en rust zijn essentieel tijdens de zwangerschap.
Als zwangere vrouw draag je het leven in je, je bent kostbaar, sterk en kwetsbaar tegelijk. Je kan behoefte hebben aan gepamperd worden door de mensen om je heen of door de professionals die je begeleiden.
Je mag dit gerust zeggen, omdat jouw welzijn bepalend is voor het welzijn van de ongeboren baby.
Hoe kan je het welzijn tijdens de zwangerschap verbeteren?
Werken aan stressbestendigheid
Je kan aan je veerkracht en stressbestendigheid werken. Daarvoor moet je de vaardigheden ontwikkelen die nodig zijn om de uitdagingen van het leven aan te kunnen en er snel weer bovenop te komen.
Hoe werk je aan je veerkracht?
- leer je gevoelens kennen en beheersen
- probeer altijd oplossingen te vinden voor moeilijke situaties
- denk positief
- leer je sterke punten kennen
- leer herkennen wanneer je hulp van buitenaf nodig hebt en hoe je die het beste kunt krijgen
De voordelen van mindfulnessmeditatie
Mindfulnessmeditatie is een essentiële partner bij het verminderen van stress. Bij deze meditatie gaat het erom je aandacht te richten op het nu, op je eigen lichaam, gedachten en emoties. Je luistert naar jezelf op een zorgzame en niet-oordelende manier.
Goed om weten:
De training Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR, stressvermindering gebaseerd op mindfulness) vindt plaats in de Iris Zuid Ziekenhuizen onder leiding van de arts Saïda Bensliman.
Een MBSR-cyclus verloopt in groep: 9 sessies van 2,5 uur/week, verspreid over 8 weken. Deze cycli worden ondersteund door dagelijkse oefeningen van 45 minuten.
Lichaamsbeweging voor meer welzijn
(Matige) lichaamsbeweging tijdens de zwangerschap kan helpen om negatieve gevoelens en angst te verminderen. Zelfs zeer lichte, maar regelmatige lichaamsbeweging kan jouw fysieke en mentale welzijn tijdens de zwangerschap verbeteren.
Je kunt thuis op eigen houtje een sportactiviteit beoefenen, volgens de aanbevelingen van de professionals die je begeleiden, je aansluiten bij een groep, of een kinesist raadplegen.
Lichaamsbeweging verhoogt het risico op een miskraam of complicaties niet. Vermijd echter zware lichamelijke inspanningen, want het doel is de lichamelijke en psychische conditie op peil te houden, niet om sportieve prestaties te leveren.
Luister naar je lichaam en beweeg met een intensiteit die bij je past en die je niet te veel vermoeit. Vermijd ook oefeningen waarbij je het risico loopt het evenwicht te verliezen of te vallen.
In het derde trimester kun je de intensiteit van de sessies handhaven of verminderen, afhankelijk van je lichamelijke en mentale gezondheid. Bespreek dit met je huisarts, vroedvrouw of gynaecoloog tijdens je afspraken.
Opvolging door de vroedvrouw en de dokter
De opvolging door de arts en de vroedvrouw is uiteraard van zeer groot belang. Kies een vroedvrouw bij wie je je vertrouwd voelt om te praten over je problemen, verwachtingen, ongemakken en initiatieven. Ze zal je beter kunnen adviseren.
Psychologische opvolging
Psychologische opvolging kan ook een grote hulp zijn en de sessies kunnen worden terugbetaald, afhankelijk van je ziekenfonds. Er kunnen ook psychologen in het ziekenhuis beschikbaar zijn.
Massages
Ontspanningsmassages hebben veel voordelen voor de zwangere vrouw en kunnen ook ongemakken tijdens de zwangerschap verminderen. Ze zorgen voor algehele ontspanning, verbeteren de slaapkwaliteit en verminderen stress, angst en vermoeidheid.