De zwangerschap kan een gelukkige tijd zijn, maar in sommige gevallen ook een bron van angst. De voorbije jaren leidde de gezondheidscrisis tot een grotere ongerustheid onder zwangere vrouwen en hun omgeving. Je moet leren omgaan met deze bijkomende bedreiging, en ondertussen proberen je zwangerschap en later je bevalling ten volle te beleven.  

Zwangerschap en COVID-19

Sinds het begin van de pandemie vestigen verschillende landen hun aandacht op de impact ervan op vrouwen tijdens de zwangerschap, de bevalling en de periode erna. In België interviewde het ‘Plateforme Citoyenne pour une Naissance Respectée’ bijna 5.000 vrouwen in die situatie. Over het algemeen doet de COVID-crisis de ongerustheid onder zwangere vrouwen toenemen. Voor 18 maart 2020 gaf 70,22% aan dat ze zich zorgen maakten over hun bevalling, tegenover 87,58% tijdens de eerste lockdown. Gelukkig daalde die waarde tot 74,59% tijdens de tweede lockdown. Hun grootste angst is om gescheiden te worden van hun partner (41,17%), gevolgd door de angst om gescheiden te worden van hun baby (32,02%) en een keizersnede moeten ondergaan (27,78%).

Impact van de crisis

Nog steeds volgens deze enquête had COVOD talloze veranderingen in benadering van de perinataliteit (de periode rond de geboorte) tot gevolg. Er werden voorbereidende sessies afgelast, maar ook vervangen door online-sessies. Dit had nefaste gevolgen voor de aanstaande moeders, die zich niet klaar voelden om te bevallen. Door de crisis wilden veel kersverse moeders hun verblijf in de materniteit ook inkorten, en meer vrouwen kozen voor een thuisbevalling.  Op de neonatologische diensten vormde het bezoeken van de baby’s een probleem. Voor de lockdown kreeg 45,2% van de vrouwen thuis het bezoek van ONE (Kind & Gezin in Vlaanderen), tegenover 6% tijdens de eerste lockdown. Sommige jonge moeders deden daarom een beroep op andere professionals, maar het vermoeden bestaat dat meer kwetsbare vrouwen zich dit niet konden veroorloven.

Wat zijn de risico’s?

Zwangere vrouwen hebben een verlaagde immuniteit en lopen daarom een risico op infecties, waaronder COVID-19. Maar, wees gerust:

• Er is tot dusver geen bewijs dat het virus de placentabarrière passeert. De kans dat de baby een geboorteafwijking of misvorming heeft als gevolg van een infectie tijdens de zwangerschap, is dus klein.
• Er is geen bewijs dat het virus het aantal miskramen doet toenemen.
• Het virus verhoogt evenmin het risico op een vroegtijdige bevalling.

Aanbevelingen na de bevalling

Zelfs als de zwangere vrouw met het virus besmet is, raakt de baby zelf zelden besmet. Er zijn echter wel aanbevelingen voor pasgeborenen van wie de moeder SARS-CoV-2-positief is:

• In de eerste plaats is handhygiëne essentieel: was je handen met een desinfecterende zeep (zoals Marseillezeep) of met een hydro-alcoholische gel. Ben je positief voor COVID-19, draag dan een masker tijdens de borstvoeding van zodra je kind geboren is.
• Moeder en kind mogen niet van elkaar gescheiden worden en huid-op-huidcontact met je baby of de kangoeroe-methode zijn nog steeds belangrijk voor de ontwikkeling van jouw kind, ongeacht de aanwezigheid van een COVID-19 -infectie.